Ρε παιδιά, Ελάτε να οργανωθούμε

Κατά καιρούς οι Ποδηλάτ-ισσ-ες έχουν συζητήσει την οργάνωσή τους. Έχοντας συμμετέχει σε δεκάδες συνελεύσεις, χωρίς να είμαι στη συλλογικότητα από τα πρώτα χρόνια, εδώ και αρκετό καιρό προβληματίζομαι για τη μορφή της συλλογικότητας και θέλω να εκφράσω τους προβληματισμούς μου.

Η συλλογικότητα έχει συντάξει ένα φυλλάδιο θέσεων το οποίο μπορείτε να το κατεβάσετε από το κουδουνάκι πάνω-πάνω στην πρώτη σελίδα στο www.podilates.gr. Καλό είναι να το διαβάσετε πριν. Όπως έχουν τα πράγματα, οι Ποδηλάτ-ισσ-ες είναι μια συλλογικότητα με πολύ χαλαρή οργάνωση. Με βάση αυτό το κείμενο, αναφέρω μερικά πράγματα που θα ήθελα να είναι διαφορετικά:

1. Στους τρόπους δράσης αναφέρονται "συγκεντρώσεις", "ποδηλατοπορείες", "ακτιβισμοί", και "πίεση των θεσμικών φορέων καθώς και την δημόσια έκθεσή τους, όταν ολιγωρούν." Όλες αυτές οι δράσεις είναι δράσεις διαμαρτυρίας και αντιπολίτευσης. Προτιμώ να κάνουμε και δράσεις δικές μας που αναπτύσσουν το ποδήλατο χωρίς η επιτυχία τους να εξαρτάται από την πολιτική βούληση θεσμικών φορέων. Ένα παράδειγμα είναι η καμπάνια "Με Ποδήλατο στη Δουλειά", η οποία δεν αναφέρεται στους παραπάνω τρόπους δράσης, δεν είναι δράση διαμαρτυρίας και δεν απευθύνεται σε θεσμικούς φορείς. Αντιθέτως, είναι μια δράση προτροπής και απευθύνεται σε ποδηλάτες και σε εργοδότες του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Έχοντας προτείνει και οργανώσει μεγάλο μέρος αυτής της δράσης δύο χρονιές τώρα, αισθάνομαι ακόμα άβολα με την υποστήριξη των Ποδηλατ-ισσ-ών και τώρα που ξαναδιαβάζω το φυλλάδιο θέσεων, βλέπω οτι οι δηλωμένοι "Τρόποι Δράσης" δεν περιλαμβάνουν τέτοιου είδους δράσεων. Θα ήθελα οι δράσεις να συμπεριλάβουν συμμαχίες, ομιλίες, καμπάνιες, επηρροή της κοινής γνώμης, επιστολές, ενημέρωση της ποδηλατικής κοινότητας, κ.λ.π. Προσθέτω οτι οι πιο ενεργές και αποτελεσματικές ποδηλατικές δράσεις πανελλαδικά είναι οι ποδηλατοβόλτες, οι οποίες μπορεί μεν να χαρακτηριστούν ως ποδηλατοπορείες διαμαρτυρίας, αλλά η επιτυχία τους δεν εξαρτάται καθόλου απ' το αν οι θεσμικοί φορείς κάνουν κάτι ή όχι (γι' αυτό και είναι επιτυχημένες). Μπορούμε να κάνουμε περισσότερες δράσεις αυτού του είδους με σκοπό την βελτίωση της ποδηλατικής κουλτούρας.

Μερικοί έχουν παραπονεθεί οτι οι Ποδηλάτ-ισσ-ες έχουν παρεκλίνει από τις κινηματικές και ακτιβιστικές αρχές τους και έχουν κλίνει περισσότερο προς θεσμικές δράσεις, όπως η σύνταξη επιστολών, συνεντεύξεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και συναντήσεις με πολιτικά πρόσωπα. Η δική μου γνώμη είναι πως χρειαζόμαστε περισσότερες δικές μας θεσμικές δράσεις και να γίνουμε οι ίδιοι ένας φορέας θετικής δράσης και όχι μόνο φορέας διαμαρτυρίας.

2. Η "άμεση δημοκρατία" συχνά είναι εξαιρετικά χρονοβόρα, αργή και αναποτελεσματική, ιδιαίτερα όταν η προσέλευση είναι μικρή, σε σημείο που δεν ξέρει κανείς αν έχουμε ή δεν έχουμε συνέλευση, αν πήραμε ή δεν πήραμε απόφαση. Θεωρητικά είναι και προβληματική γιατί αν υπάρχει κάποιο θέμα προσωπικού συμφέροντος, μια μερίδα πολιτών μπορεί να έρθει στη συνέλευση και να αποφασίσει για την πάρτη της. Αυτό δεν έχει γίνει μέχρι τώρα από έλλειψη ενδιαφέροντος και επειδή ουσιαστικά οι συνελεύσεις δεν παίρνουν πολλές αποφάσεις. Ποιός θα υποχρεωθεί να ακολουθήσει μια απόφαση με την οποία δεν συμφωνεί; Ως λύση για την αποτελεσματικότητα των συνελεύσεων, όταν ήταν ακόμη πολυμελείς, είχαμε συζητήσει πέρισυ τη δημιουργία ομάδων εργασίας, η οποία όμως δεν προχώρησε.

Παραδείγματα αναποτελεσματικότητας της σημερινής άτυπης οργάνωσης:
1. Κάποιοι οργάνωσαν τη διαμαρτυρία για την οδική ασφάλεια στο ΣΕΦ. Οι Ποδηλάτ-ισσ-ες κλήθηκαν να συμμετέχουν. Επειδή η όλη διοργάνωση έγινε γρήγορα χωρίς να μεσολαβήσει συνέλευση των Ποδηλατ-ισσ-ών, οι Ποδηλάτ-ισσ-ες έμειναν ουσιαστικά άπραγοι. Μπήκε ένα πρωτοσέλιδο για την εκδήλωση στο www.podilates.gr χωρίς να υπάρχει διαδικασία για να εγκριθεί κάτι τέτοιο. Κάποιοι έχουν άτυπα δικαιώματα διαχείρισης του site και θεώρησαν κατά την κρίση τους οτι θα 'ταν καλό να μπει πρωτοσέλιδο. Δεν λέω οτι δεν έπρεπε να μπεί η ανακοίνωση, αλλά τέτοιου είδους διαδικασίες είναι αυθαίρετες και δεν ακολουθούν τη δηλωμένη διαδικασία "Λειτουργούμε με άμεση δημοκρατία και χωρίς ιεραρχία με μοναδικό αποφασιστικό όργανο την ανοιχτή μας συνέλευση." Αντιθέτως, λειτουργούμε με αδιαφανή παρεΐστικη πρωτοβουλία και όποιος έχει τα μέσα και τα κοννέ βάζει ένα πρωτοσέλιδο στην ιστοσελίδα μας. Καλός ο σκοπός αλλά δεν αγιάζει τα μέσα.

2. Μας καλεί ένας φορέας σε μια συνάντηση ή μας καλεί κάποιο μέσο μαζικής ενημέρωσης σε συνέντευξη. Πάλι δεν μεσολάβησε συνέλευση και επειδή δεν έχουμε σταθερούς εκπροσώπους δημοσίων σχέσεων ή οτιδήποτε εκπροσώπους, συζητιέται το θέμα ή όχι σε κάποια άτυπη λίστα email, πηγαίνουν μερικοί που θέλουν να πάνε και συμφωνούμε οτι όποιος πάει μιλάει για τον εαυτό του, χωρίς να εκπροσωπεί τους Ποδηλάτ-ισσ-ες. Πλην όμως όταν κάποιος φορέας θέλει να μιλήσει με τους Ποδηλάτ-ισσ-ες, θέλει ακριβώς αυτό: να απευθυνθεί στη συλλογικότητα και όχι σε ένα-δύο άτομα της στιγμής. Θεωρητικά ο μόνος τρόπος να απευθυνθεί κάποιος στη συλλογικότητα είναι να έρθει στη συνέλευση.

Ίσως είμαι σε λάθος συλλογικότητα και θα έπρεπε να ψάξω για κάποια άλλη. Θέλω μια συλλογικότητα με καθαρές γραπτές διαδικασίες, με πρόσωπα που αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης, με νόμιμη διαφανή χρηματοδότηση, με θετικές αυτόνομες δράσεις και όχι μόνο δράσεις διαμαρτυρίας. Προτιμώ οι Ποδηλάτ-ισσ-ες να εξελιχθούν στη συλλογικότητα που αναζητώ, αλλά αν αυτό δεν είναι δυνατό, ας δημιουργηθεί μια καινούργια συλλογικότητα/σύλλογος. Θα προτιμούσα να εκλέγουμε διοικητικό συμβούλιο σε τακτά και συχνά χρονικά διαστήματα (π.χ. 6 μήνες). Η συχνή εναλλαγή προσώπων θα έδινε σε περισσότερα άτομα την ευκαιρία να είναι πιο ενεργοί και να δεσμευτούν με την υπεύθυνη συμμετοχή τους για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Η σταθερή σύνθεση της ομάδας θα επιτρέπει να δέσει η ομάδα καλύτερα, να μην υπάρχουν εκπλήξεις έλλειψης συμμετοχής στις συνελεύσεις, να δρούν πιο γρήγορα στα θέματα που παρουσιάζονται. Σε περίπτωση που αμελήσουν ή δεν μπορούν να αφιερώσουν τον χρόνο για τις ευθύνες που ανέλαβαν, τα μέλη του Δ.Σ. θα αντικαθίστωνται σχετικά γρήγορα με άλλους χωρίς να χάνεται πολύς χρόνος. Φυσικά η ύπαρξη του Δ.Σ. δεν σημαίνει οτι οι συνελεύσεις του θα είναι κλειστές ή δεν θα μπορεί όποιος ενδιαφέρεται να έρθει και να συμμετέχει.

Αν έχουμε νομική υπόσταση, θα μπορούμε να στήσουμε έναν διαφανή λογαριασμό/μηχανισμό για να δεχόμαστε νόμιμες δωρεές. Έτσι θα μπορούμε να χρηματοδοτούμε τις δράσεις μας πιο ομαλά και πιο δίκαια αντί να φορτωνόμαστε τα περισσότερα οικονομικά βάρη όσοι δίνουμε το χρόνο μας στη συνέλευση και όσοι βάζουμε το χρόνο στις δράσεις. Μπορεί κάποιοι να θέλουν να συνεισφέρουν σε χρήμα και όχι σε χρόνο. Το πιστεύετε οτι έχουμε αρνηθεί δωρεές γιατι δεν ξέρουμε πώς να τις διαχειριστούμε;