ΤΟ ΠΟΔΗΛΑΤΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Το 1869 στην Αθήνα και στον Πειραιά εμφανίστηκαν για πρώτη φορά ποδήλατα. Ήταν βέβαια ελάχιστα κα μέχρι το 1885 σπάνια έβλεπε κανείς ποδήλατο στο δρόμο. Άλλωστε την εποχή εκείνη κι όταν ακόμη έκανε την εμφάνισή του ένα ποδήλατο, γινόταν δεκτό σαν διαβολικό μηχάνημα, που όλοι το θεωρούσαν μυστηριώδες.
Από το 1885 όμως και μετά η εγκατάσταση μερικών Γερμανών ποδηλατών και η ίδρυση απ’ αυτούς σχολής ποδηλασίας, όπως και το πέρασμα απ’ την Αθήνα δύο Αμερικανών ποδηλατών-περιηγητών, έδωσαν αφορμή σε αρκετούς Αθηναίους να ζητήσουν να μάθουν ποδήλατο.
Σιγά σιγά οι νέοι το αγάπησαν και επιδόθηκαν στη συστηματική άσκηση και ψυχαγωγία.
Στην περίοδο 1890-1891 άρχισε μια καταπληκτική ανάπτυξη του ποδηλάτου, σε σημείο που δεν άργασαν να κάνουν την εμφάνισή τους στους δρόμου της Αθήνας πολλές δεκάδες ποδηλάτων. Το παράδοξο είναι, ότι τους νέους ακολούθησαν μεγάλοι άντρες και γέροι, που άρχισαν να μαθαίνουν ποδήλατο μετά μανίας. Ακόμη πιο παράδοξο ήταν ότι, παρά τα αυστηρά έθιμα της εποχής, άρχισαν ν’ ανεβαίνουν στα ποδήλατα και οι γυναίκες.
Για πρώτη φορά μάλιστα στους ποδηλατικούς αγώνες που έγιναν στην Κηφισιά το 1893, έκαναν την εμφάνισή τους και δυο κοριτσόπουλα επάνω σε ποδήλατα, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μεγάλη ταραχή στο πλήθος των θεατών, που σαν ποτάμι ρίχτηκε μέσα στο ποδηλατοδρόμιο για να δει το πρωτοφανές θέαμα.
Τα πρώτα χρόνια, που ένας Γερμανός ποδηλάτης, έκανε την εμφάνισή του επάνω σ’ ένα πανύψηλο ποδήλατο με μια ρόδα τεράστια και μια μικρή στους αθηναϊκούς δρόμους γινόταν πανζουρλισμός. Το ίδιο είχε συμβεί και με τους δυο Αμερικάνους περιηγητές, που έκαναν το γύρο του κόσμου με ποδήλατο κα πέρασαν κι απ’ την Αθήνα.
Όπως αναφέρεται σε κείμενα της εποχής οι ποδηλάτες αυτοί όχι μόνον ακολουθούντο απ’ όλα τα ζώα και ιδιαίτερα απ’ τα σκυλιά, αλλά λιθοβολήθηκαν σε μερικές γειτονιές απ’ τα παιδιά, που τους έβλεπαν σαν μάγους με διαβολικά μηχανήματα.
Φυσικά, όταν το ποδήλατο άρχισε να επιβάλλεται και στην αθηναϊκή κοινωνία, όχι μόνο δεν λιθοβολείτο πια, αλλά γνώρισε τιμές και δόξες. Δημιουργήθηκαν σ’ όλη σχεδόν την Ελλάδα ποδηλατικοί σύλλογοι, ιδρύθηκαν στην Αθήνα και σ’ άλλες μεγάλες πόλεις σχολές ποδηλασίας, καταστήματα που νοίκιαζαν ποδήλατα κι’ άλλα που τα πουλούσαν. Επίσης, ειδικά καταστήματα επισκευών ποδηλάτων και συνέβη ώστε μικροί και μεγάλοι, φτωχοί και πλούσιοι, νέοι και γέροι, άντρες και γυναίκες, έτρεχαν κάθε μέρα στις ειδικές σχολές για να μάθουν ποδήλατο.
Όπως διαβάζουμε σ’ ένα ενδιαφέρον άρθρο στο εικονογραφημένο ημερολόγιο των Δροσίνη και Κασδόνη «Νέα Ελλάς» του 1896, στην Αθήνα υπήρχαν τέσσερις σχολές, που λειτουργούσαν με σύστημα και μεθοδικότητα. Υπήρχαν ακόμη τέσσερα ποδηλατικά σωματεία, πέντε καταστήματα, που πουλούσαν ποδήλατα, τρία που νοίκιαζαν και περισσότεροι από 1.000 ποδηλάτες απ’ τους οποίους οι 400 ήταν κάτοχοι δικών τους. Στον Πειραιά, στην Πάτρα, και στη Σύρο, υπήρχαν εκείνο το χρόνο ποδηλατικά σωματεία. Αυτό που έλειπε ήταν ένα ποδηλατοδρόμιο και μάλιστα στο σχετικό άρθρο αναφέρεται, ότι η έλλειψή του δημιουργούσε προβλήματα, αφού οι Έλληνες ποδηλάτες δεν είχαν γυμναστεί για ν’ αντιμετωπίσουν τους ξένους στους Ολυμπιακούς Αγώνες, που επρόκειτο να γίνουν εκείνο το χρόνο.
Η μανία του ποδηλάτου ήταν τόση, που το 1895 εκδόθηκε κι ένα ειδικό περιοδικό για ποδηλάτες με τον τίτλο «Το βέλος». Επίσης στις αρχές του 1896 εκδόθηκε κι ένα ποδηλατικό ημερολόγιο, πολύ πρωτότυπο στο είδος του με ωραία ύλη, αλλά δεν υποστηρίχτηκε ούτε κι απ’ τους ίδιους τους ποδηλάτες.
Άλλα στοιχεία αναφέρουν, ότι το πρώτο ποδήλατο έφερε στην Αθήνα ο Βαυαρός Ν. Νάγκελ. Την πρώτη αντιπροσωπεία ενός γερμανικού εργοστασίου είχε ο Γερμανός Γκέντριχ, που για λόγους διαφήμισης έκανε μαζί με τη γυναίκα του πολύωρες επιδείξεις με το ποδήλατο στην οδό Σταδίου. Οι διαφημιστικές επινοήσεις του ήταν εξαιρετικά επιτυχημένες. Κάποτε ανακοίνωσε ότι θα πραγματοποιήσει το γύρο της Ελλάδας και κατόπιν εξαφανίστηκε. Γράφτηκε τότε στις εφημερίδες ότι χάθηκε και ότι τον απήγαγαν ληστές. Ύστερα από λίγες μέρες ο Γκέντριχ φάνηκε και πάλι στην οδό Σταδίου και προκάλεσε πραγματική μανία ποδηλασίας μεταξύ των Αθηναίων. Το πόσο συμπαθές έγινε το ποδήλατο από τότε, το αποδεικνύουν οι άπειροι ποδηλατικοί σύλλογοι, που ιδρύθηκαν στην Αθήνα και ο … «ύμνος του ποδηλάτου», που έγραψαν οι ποιητές Βραχνός και Μαβίλης.
Η Αθήνα και οι Αθηναίοι 1834-1934 του Γιάννη Καιροφύλα
Δεν βρήκα έναν τρόπο για να το υποβάλω στην ιστορία του ποδηλάτου, παρακαλούμε να το βάλέτε στη σωστή ενότητα