«Πάρτε τα ποδήλατα και βγείτε στους δρόμους»
Για τρίτη φορά θα συμμετέχει, αύριο, σε Πανελλαδική Ποδηλατοπορεία ο ποδηλατόκοσμος της Μυτιλήνης. Ο καιρός καλός, προμηνύει μεγάλη συμμετοχή από μικρούς και μεγάλους. Και ο ποδηλάτης Γιάννης Ιατρέλλης, μέλος της Πρωτοβουλίας Πολιτών για τους ποδηλατόδρομους της Μυτιλήνης, μιλάει στο «Ε» για το πώς ξεκίνησε η συμμετοχή των… φίλων του ποδηλάτου στις πανελλαδικές αυτές προσπάθειες, την ευρεία αποδοχή που είχαν οι δύο προηγούμενες δράσεις και το πώς τα αρχικά αιτήματα που έθεσε τόσος κόσμος, ήδη δύο χρόνια πριν, βοήθησαν στο να «κινηθεί» το θέμα του ποδηλατόδρομου στην πόλη της Μυτιλήνης. Θυμίζοντας τα θετικά της χρήσης του φιλοπεριβαλλοντικού, αθόρυβου και οικονομικού αυτού μέσου, που αν μη τι άλλο… ταιριάζει στην πόλη.
Ποιοι είναι, τελικά, οι «φίλοι του ποδηλάτου»; Εκπροσωπούνται από κάποιους ή ο όρος αφορά όλους όσοι… ποδηλατούν στη Μυτιλήνη;
«Η προσπάθεια δεν έχει εκπροσώπους. Ξεκίνησε με μια πρωτοβουλία πολιτών το 2008, φίλους του ποδηλάτου, κόσμου που προερχόταν από διάφορους χώρους και επαγγέλματα. Μαζεύοντας 600 περίπου υπογραφές, απευθυνθήκαμε στον αντιδήμαρχο Παντελή Πατερέλλη, ζητώντας την κατασκευή ποδηλατόδρομου. Ο ίδιος ανταποκρίθηκε θετικά, έγιναν οι επαφές με το Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Θάνο Βλαστό, του οποίου η μελέτη για ένα βασικό ποδηλατόδρομο από τον Πύργο Γιαννέλη μέχρι το εργοστάσιο του Καλαμάρη εγκρίθηκε ομόφωνα από το Δημοτικό Συμβούλιο πέρυσι το Μάιο. Τη χρονιά εκείνη συμμετείχαμε και στην 1η Πανελλαδική Ποδηλατοπορεία, χάρη σε κάποιο συμμετέχοντα που μας έφερε σε επαφή με τους ποδηλάτες της Αθήνας.»
Μυτιλήνη και ποδήλατο
Πώς ήταν η εμπειρία από τις προηγούμενες ποδηλατοπορείες; Η Μυτιλήνη, τελικά, είναι πόλη για ποδήλατο;
«Πέρυσι συμμετείχαν περίπου 400 ποδήλατα - νούμερο τεράστιο για τη Μυτιλήνη -, πρόπερσι ακόμη περισσότερα. Σαφώς και είναι πόλη για ποδήλατο η Μυτιλήνη, αρκεί να μας κάνει χώρο το αυτοκίνητο.»
Πόσο επιβαρυμένη είναι η ατμόσφαιρα της πόλης μας και πόσο ρόλο παίζουν τα αυτοκίνητα και τα μηχανάκια στην αύξηση της ηχορρύπανσης και της ρύπανσης γενικά;
«Τα αυτοκίνητα είναι πλέον πάρα πολλά, είμαστε άλλωστε από τις πόλεις με υψηλό δείκτη αυτοκινήτων ανά κάτοικο, ενώ υπάρχουν άνθρωποι που χρησιμοποιούν το αυτοκίνητό τους για διαδρομή 200 μέτρων. Δυστυχώς είναι στην κουλτούρα μας, αυτό που λέμε “η ευθύνη των πολιτών”. Αυτά αλλάζουν σταδιακά, με το παράδειγμα της πρακτικής του καθενός.»
Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και ποιες οι δυσκολίες της χρήσης του ποδηλάτου;
«Δυσκολία μπορούν να αποτελέσουν μόνο οι ακραίες καιρικές συνθήκες, χωρίς να σημαίνει ότι και πάλι είναι ακατόρθωτο, θέλει απλά κατάλληλη οργάνωση. Κατά τα άλλα, το ποδήλατο έχει μόνο πλεονεκτήματα. Είναι ένα μέσο που δε ρυπαίνει ούτε τον αέρα, ούτε ηχητικά μια πόλη, ενώ ειδικά τώρα με την αύξηση των τιμών των καυσίμων, τίθεται πλέον και θέμα οικονομίας. Όταν είχα πάει στο Άμστερνταμ, για μέρες αναρωτιόμουν τι ήταν διαφορετικό και κάποια στιγμή συνειδητοποίησα ότι δεν είχα ακούσει μηχανή. Το ποδήλατο βοηθάει στην πιο ήπια και χαλαρή αντιμετώπιση της ζωής και της καθημερινότητας και στην κοινωνικοποίηση των ανθρώπων. Θα βρεις γνωστούς, θα τους χαιρετήσεις, θα τους μιλήσεις, με πιο χαλαρούς και ήρεμους ρυθμούς - και όφελος και στην υγεία σου, λόγω άσκησης.»
Έχετε παρατηρήσει αύξηση στον αριθμό των ποδηλατών τα τελευταία χρόνια στη Μυτιλήνη; Πού νομίζετε ότι οφείλεται αυτό;
«Ναι, έχουν αυξηθεί πολύ τα ποδήλατα. Οφείλεται πιστεύω και στην προβολή που γίνεται με τις πορείες. Το θέμα είναι το να μπει το ποδήλατο στη ζωή μας ως μεταφορικό μέσο. Άλλωστε, δεν έχουν σημειωθεί σοβαρά ατυχήματα με ποδήλατα. Αν ο κόσμος πάρει τα ποδήλατα και βγει στους δρόμους, δε θα χρειάζονται αυτοκίνητα.»
Τι πρέπει να γίνει
Σε άλλες πόλεις, όπως στην Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη, οι επανειλημμένες ποδηλατοπορείες έχουν καταφέρει θετικά αποτελέσματα, σύμφωνα, σε ορισμένες περιπτώσεις, και με τα αιτήματα των ποδηλατών. Πιστεύετε ότι μπορεί να επηρεάσουν αντίστοιχα και οι κινητοποιήσεις στη Μυτιλήνη;
«Σε άλλες πόλεις έχουν πετύχει, μπορεί να γίνει κι εδώ. Η Καρδίτσα είναι πόλη-πρότυπο, αφού έχει απαγορευτεί σε σημεία του κέντρου το αυτοκίνητο και έχουν γίνει ποδηλατόδρομοι. Και στη Μυτιλήνη πρέπει να γίνει περιορισμός της χρήσης. Ένας τρόπος είναι με παράλληλες ενέργειες, που θα οδηγήσουν στο να μη μένει, τελικά, τόσος χώρος να παρκάρουν τα αυτοκίνητα. Στο Άμστερνταμ, για παράδειγμα, το ποδήλατο είναι το κύριο μέσο μετακίνησης στο κέντρο, χωρίς καν να υπάρχουν ποδηλατόδρομοι ή πεζόδρομοι, αφού κυκλοφορούν όλοι μαζί, ενώ υπάρχουν τεράστια πάρκινγκ με χιλιάδες ποδήλατα. Είναι και η περίπτωση του Παρισιού, όπου ο δήμαρχος “έριξε” 20.000 ποδήλατα μέσα στην πόλη, που τα παίρνουν οι κάτοικοι με πολύ μικρή χρέωση και μπορούν να τα αφήσουν σε κάποιο άλλο σημείο στάθμευσης. Είναι η άποψη ότι πολλά ποδήλατα καταλαμβάνουν το χώρο τους από μόνα τους. Γι’ αυτό λέμε και στη Μυτιλήνη: πάρτε τα ποδήλατα και βγείτε στους δρόμους, να καταλάβουμε το δρόμο μοναχοί μας. Με παράλληλες ωστόσο ενέργειες, όπως τα δημοτικά πάρκινγκ και η Δημοτική Συγκοινωνία, αλλά και το έργο της νότιας παράκαμψης.»
Με τα αιτήματά σας προφανώς ωφελούνται και οι πεζοί…
«Σαφώς, όπου πάει το ποδήλατο πάει και ο πεζός. Η μελέτη του Βλαστού, όπου προβλέπει ποδηλατόδρομους, προβλέπει και μέτρα διευκόλυνσης των πεζών, όπως τη μείωση της ταχύτητας των αυτοκινήτων μέσα στην πόλη. Πρέπει να στενέψουν οι δρόμοι, και για να μην παρκάρουν παντού, και για τη μείωση της ταχύτητας.»
Είστε ευχαριστημένοι από την εξέλιξη των έργων;
«Όχι, θα έπρεπε να έχουν ήδη προχωρήσει πιο γρήγορα. Αρχές του 2011 θα έχουμε μελέτη για ένα κομμάτι μόνο, αλλά τα άλλα κομμάτια δεν τα έχουν αγγίξει καθόλου. Πρότασή μας είναι να μελετηθεί ο ποδηλατόδρομος και μέχρι την Παναγιούδα, και να γίνουν κυκλοφοριακές ρυθμίσεις σε όλο τον άξονα μέχρι το αεροδρόμιο, όπου το πρόβλημα είναι μεγάλο γιατί οι ταχύτητες είναι υψηλές. Και, φυσικά, ζητούμε πεζοδρόμηση και πλήρη αποκλεισμό του αυτοκινήτου στο δρόμο πίσω από το Κάστρο. Να δοθεί όλο το τμήμα αυτό στους πολίτες.»
Απ’ το δήμο Μυτιλήνης
Προχωρούν οι ποδηλατόδρομοι
Ανακοίνωση για την πορεία και τη φάση στην οποία βρίσκονται οι μελέτες των ποδηλατόδρομων, εξέδωσε προχθές ο δήμος Μυτιλήνης με την ευκαιρία της 3ης Πανελλαδικής Ποδηλατοπορείας.
Σύμφωνα με αυτήν, υπολογίζεται ότι μέχρι τέλους του έτους θα υπάρχει η οριστική μελέτη για την υλοποίηση του ποδηλατόδρομου από τη Σουράδα μέχρι την Κράτηγο, ενώ στη φάση υπογραφής σύμβασης είναι η μελέτη για το κομμάτι του ποδηλατόδρομου από το άγαλμα της Ελευθερίας μέχρι και του Καλαμάρη (περιμετρικά του Κάστρου), που εκτιμάται ότι θα έχει επίσης ολοκληρωθεί μέχρι τέλους του 2010. Τέλος, για το κομμάτι του έργου από τη Σουράδα ως το Άγαλμα της Ελευθερίας υπάρχει πρόταση από τον καθηγητή του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου Θάνο Βλαστό, που με την ομάδα του έχει αναλάβει το ερευνητικό πρόγραμμα για τον ποδηλατόδρομο της Μυτιλήνης, η οποία και εξετάζεται ξεχωριστά.
Να σημειωθεί, για άλλη μια φορά, ότι η χρηματοδότηση του έργου θα γίνει μέσα από τις ολοκληρωμένες αστικές παρεμβάσεις του ΕΣΠΑ, μαζί και με έργα για νέα περιφερειακά πάρκινγκ και την επέκταση του παραλιακού δρόμου της Επάνω Σκάλας ως το εργοστάσιο του Καλαμάρη.
Αιτήματα της 3ης Πανελλαδικής Ποδηλατοδρομίας στη Μυτιλήνη
Τα πετάλια διεκδικούν
Όπως τονίζουν στην ανακοίνωσή τους οι ποδηλάτες της Μυτιλήνης, η ποδηλατοπορεία δεν είναι απλώς μια ακόμη βόλτα, αλλά μια πράξη μέσω της οποίας θέλουν να κάνουν γνωστά στο δήμο και τους συμπολίτες τους τα αιτήματά τους.
Οι ποδηλάτες και οι ποδηλάτισσες της Μυτιλήνης, λοιπόν, με τη συμμετοχή τους στην 3η Πανελλαδική Ποδηλατοπορεία ζητούν:
- Την ολοκλήρωση των μελετών και την υλοποίηση των ποδηλατόδρομων στον άξονα Αεροδρόμιο - Καλαμάρη. Όπως τονίζουν χαρακτηριστικά, το χρονικό περιθώριο που δίνεται από το δήμο μέχρι τα τέλη του 2010 με αρχές του 2011 για την ολοκλήρωση των μελετών εφαρμογής για τα τμήματα Σουράδα - Αεροδρόμιο και Άγαλμα Ελευθερίας - Καλαμάρη, σημαίνει πως η ολοκλήρωση του δικτύου ποδηλατόδρομων της πόλης θα καθυστερήσει σημαντικά.
- Την επέκταση του σχεδιασμού του στη διαδρομή Καλαμάρη - Παναγιούδα, αλλά και κυκλοφοριακές ρυθμίσεις για τη διαδρομή Αεροδρόμιο - Παναγιούδα, όπου η ταχύτητα των οχημάτων είναι μεγάλη.
- Την ελαχιστοποίηση των αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης και την απαγόρευση της κυκλοφορίας όπου είναι δυνατό, με πρώτη προτεραιότητα τη διαδρομή Τσαμάκια - Φυκιότρυπα - Επάνω Σκάλα, που ζητούν να γίνει δρόμος αποκλειστικά για ποδηλάτες και πεζούς.
- Την ένταξη του ποδηλάτου στο σχεδιασμό και την υλοποίηση κάθε έργου υποδομής και τη δημιουργία χώρων ασφαλούς στάθμευσης ποδηλάτων παντού, με την προνομιακή αντιμετώπιση του ποδηλάτου παράλληλα ως μέσου μετακίνησης.
- Τη βελτίωση και εξάπλωση της Δημοτικής Συγκοινωνίας και την κατασκευή περιφερειακών χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων, αφού θα συμβάλλουν καθοριστικά στην αποσυμφόρηση της πόλης από τα αυτοκίνητα και στην επίτευξη των ανωτέρω αιτημάτων τους.
- Την εισαγωγή της έννοιας και της χρήσης του ποδηλάτου στην εκπαίδευση, αλλά και σε υπηρεσίες και άλλους τομείς, για τη διάδοσή του ως μέσου μεταφοράς.