Απαρατήρητος περνά στη χώρα μας ο ποδηλατοτουρισμός, τη στιγμή που σε άλλες χώρες αποφέρει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ κάθε καλοκαίρι Στη Γερμανία, για παράδειγμα: τα έσοδα από τον ποδηλατικό τουρισμό για το 2006 έφτασαν στα περίπου έξι δισεκατομμύρια (!) ευρώ. Το 2008, οι ποδηλατοτουρίστες ξεπέρασαν τους 116 εκατ., ενώ τα περίφημα «Bed and Bike» (συνδυασμός καταλύματος και σταθμού) με τους ειδικούς χώρους φύλαξης, τα συνεργεία κ.λπ., αυξήθηκαν από 216 το 1995, σε 4.800 το 2009.
Σε παλαιότερες έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο και έχει αναδημοσιεύσει η Ευρωπαϊκή Ποδηλατική Ομοσπονδία (ECF), ο ποδηλατοτουρισμός, εκεί, αποφέρει ετησίως 635 εκατ. λίρες. Στην Ολλανδία, οι ποδηλάτες που διασχίζουν το τουριστικό ποδηλατικό δίκτυο αποφέρουν ετησίως 150 εκατ. ευρώ, ενώ 2,5 εκατ. διανυκτερεύσεις καταγράφονται στις περιοχές κοντά στο δίκτυο. Αναφερόμενη στο θέμα, η δική μας τέως υπουργός Περιβάλλοντος, Τίνα Μπιρμπίλη, είχε προβλέψει πως μέσα στην επόμενη 20ετία τα έσοδα στην Ε.Ε. από τον ποδηλατικό τουρισμό αναμένεται να ξεπεράσουν τα 20 δισ. ευρώ.
Σίγουρα οι παραπάνω χώρες δεν φημίζονται για το ιδανικό κλίμα που έχουμε εδώ. Ομως διαθέτουν, σε αντίθεση με την Ελλάδα, το EuroVelo, το ευρωπαϊκό δίκτυο ποδηλατικών διαδρομών που έχει αναπτύξει η Ευρωπαϊκή Ποδηλατική Ομοσπονδία, το προωθεί η Ε.Ε. και έχει διαδρομές χιλιάδων χιλιομέτρων που διασχίζουν και συνδέουν ολόκληρη την ήπειρο. Στο πλαίσιο προγράμματος που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζητήθηκε από τη «Μονάδα Βιώσιμης Κινητικότητας» του ΕΜΠ να μελετήσει την επέκταση του ποδηλατικού δικτύου στη χώρα μας. «Κάναμε τη μελέτη, αλλά δεν κουνήθηκε τίποτα», λέει ο Θάνος Βλαστός, καθηγητής συγκοινωνιολόγος στο ΕΜΠ, από τους πλέον ειδικούς στα θέματα ποδηλατόδρομων.
«Το ζητούμενο για την επέκταση του δικτύου είναι να μην είναι επικίνδυνοι οι δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας, με μικρότερες ταχύτητες στα Ι.Χ. και παράλληλα με ωραίες διαδρομές που να οδηγούν σε τοπία, μνημεία, αγροτικές καλλιέργειες, οινοποιεία, φαράγγια κ.λπ.», συνεχίζει ο κ. Βλαστός. «Ο Ευρωπαίος ποδηλάτης τουρίστας είναι πιο απαιτητικός από τον απλό τουρίστα. Ζητάει και ξοδεύει περισσότερα, έχει υψηλότερο πολιτιστικό και εκπαιδευτικό επίπεδο. Η Ολλανδία έχει χιλιάδες χιλιόμετρα ποδηλατόδρομων. Εμείς δεν μπορούμε να το κάνουμε. Πρέπει να εντοπίσουμε αγροτικούς και επαρχιακούς δρόμους, να τοποθετήσουμε κατάλληλη σήμανση, να κάνουμε μικροβελτιώσεις όπου χρειάζεται, αλλά και να προσφέρουμε στον ποδηλάτη μια καλή πληροφόρηση για όλα αυτά που θα χρειαστεί. Πού θα κοιμηθεί, πού θα φάει, κέντρα υγείας, καθώς και συνεργεία για τυχόν βλάβες στο ποδήλατό του. Επίσης, πού μπορεί να χρησιμοποιήσει, μαζί με το ποδήλατό του, μέσα μαζικής μεταφοράς».
«Το ποδήλατο είναι ένα τουριστικό προϊόν που θα μπορούσε να κάνει τον τόπο μας πιο ελκυστικό. Μια χώρα, για την οποία ο τουρισμός είναι πολύ σημαντικό στοιχείο, είναι παραλογισμός, αυτοκτονία, να μην είναι προσπελάσιμη με ποδήλατο. Επίσης, δεν πρέπει να υποτιμάμε τον τουρισμό των πόλεων, αφού μια πόλη στην οποία μπορείς να κινηθείς με ποδήλατο είναι σίγουρα φιλόξενη», καταλήγει ο καθηγητής.
Η Λυδία Χατζηαλεξίου, μέλος της ομάδας «Φίλοι του Ποδηλάτου», λέει πως πάρα πολλοί ξένοι απευθύνονται εκεί, ρωτώντας για διαδρομές, τι να προσέξουν στη χώρα μας, αλλά και σε ποια μέσα μαζικής μεταφοράς μπορούν να βάζουν τα ποδήλατά τους. «Επίσης μας ρωτάνε γιατί δεν έχουμε αναπτύξει την τουριστική ποδηλασία». Με παράπονο διαπιστώνει πως ενώ «πάρα πολλές ευρωπαϊκές πόλεις στηρίζουν τις τουριστικές τους οικονομίες στην ποδηλασία που αναπτύσσει την επαρχία χωρίς να τη χαλάει», εμείς δεν κάνουμε τίποτα. Πάντως, οι «Φίλοι του Ποδηλάτου» προωθούν την ποδηλατοκίνηση περισσότερο από 20 χρόνια, ενώ πραγματοποιούν διαρκώς πάρα πολλές τουριστικές εκδρομές σε όλη την Ελλάδα.
Στον ποδηλατικό τουρισμό, το ίδιο το ταξίδι αποτελεί μέρος των διακοπών και όχι τόσο η παραμονή σε κάποιον προορισμό. «Πολλές φορές με το ποδήλατο δεν υπάρχει προορισμός», όπως λέει ο Γιάννης Γερόπουλος, που στην πρώτη ευκαιρία φορτώνει με τα απαραίτητα το ποδήλατό του και φεύγει από ένα διήμερο μέχρι 2,5 μήνες, όπως όταν είχε πάει στη Γεωργία. Το δυσκολότερο ωστόσο εμπόδιο που έχει να αντιμετωπίσει κάποιος που θέλει να κάνει τουρισμό με ποδήλατο είναι «να το αποφασίσει. Δεν είναι τόσο πολύπλοκο ή δύσκολο όσο κάποιοι μπορεί να νομίζουν. Οι ανηφόρες είναι κάτι φυσιολογικό για έναν ποδηλάτη. Η κούραση, όταν κάνεις κάτι που σε ανανεώνει, δεν υπάρχει», λέει αναφερόμενος σε διακοπές με ξέφρενα ξενύχτια και αλκοόλ, που όταν τελειώσουν χρειάζεσαι επιπλέον μέρες άδειας μέχρι να συνέλθεις. «Αμα βγεις έξω, τότε είναι που ζεις πραγματικά. Εχεις εξαιρετικές εμπειρίες και κάθε ταξίδι σού δίνει κάτι διαφορετικό.
»Μπορείς να διασχίσεις μονοπάτια μέσα στη φύση, άγνωστα και απροσπέλαστα για τους περισσότερους οδηγούς, μέσα στο πράσινο, σε ωραία νερά, χωρίς θόρυβο, με το περιβάλλον, με τους ανθρώπους, βλέπεις και ζεις το περιβάλλον που διανύεις».