Γιατί τα δάση καίγονται σε χρονιές εκλογών;

7 σχόλια / 0 νέα/ο
Τελευταία δημοσίευση
exomail2003
Εικόνα exomail2003
Απών/απούσα

Αναδημοσίευση από http://www.tvxs.gr/v18843

Τριπλάσιες από τις άλλες χρονιές, κατά μέσο όρο, είναι οι εκτάσεις που καίγονται όταν πρόκειται να γίνουν εκλογές. Αυτό προέκυψε από έρευνα των καθηγητών Σ. Σκούρα και Ν. Χριστοδουλάκη στην οποία ανέλυσαν στοιχεία πυρκαγιών από το 1955-2008. Άρθρο τους που αναλύει τα ευρήματα της έρευνας δημοσιεύτηκε στην «Καθημερινή» στις αρχές Ιουλίου.

Των Σπυρου Σκουρα και Νικου Χριστοδουλακη

Ήταν άραγε προβλέψιμος ο εμπρησμός του δάσους στην Αιξωνή ώστε να είχε αποφευχθεί άλλη μια περιβαλλοντική καταστροφή; Υπάρχει άραγε εξήγηση στην αδυναμία του κράτους να σβήσει μία φωτιά στις παρυφές της πρωτεύουσας; Η απάντηση και στα δύο ερωτήματα είναι καταφατική, αλλά για να αποτραπεί η επανάληψή τους πρέπει να καταλάβουμε τα κίνητρα όσων εμπλέκονται και να τα εξαλείψουμε.

Η αβελτηρία κατά τις προεκλογικές περιόδους προκαλείται είτε από την ηθελημένη επιλογή των εκάστοτε κυβερνώντων να παρακάμψουν τους κανόνες επειδή η παύση του κοινοβουλευτικού ελέγχου τους προφυλάσσει από ενοχλητική δημοσιότητα, είτε από την αθέλητη χαλάρωση της διοίκησης την οποία όμως αρκετοί εκμεταλλεύονται για να προωθήσουν αμφιλεγόμενες υποθέσεις. Συχνά άλλωστε το σήμα της χαλάρωσης το δίνει η ίδια η πολιτική ηγεσία, καθώς αφιερώνει περισσότερο χρόνο στην προσπάθεια επανεκλογής παρά στον τομέα ευθύνης της. Ετσι, δεν μας εξέπληξε όταν σε πρόσφατη έρευνά μας βρήκαμε ότι καθώς πλησιάζουν εκλογές τα φορολογικά έσοδα υποχωρούν, όχι επειδή αλλάζουν οι σχετικοί νόμοι αλλά προφανώς επειδή αραιώνουν οι έλεγχοι – αποστερώντας έτσι τα κρατικά έσοδα από 6 δισ. ευρώ στο διάστημα από το 1974 έως σήμερα! Βλέπουμε οργανισμούς να φορτώνονται με προσλήψεις κομματικών υποστηρικτών και κρατικά κονδύλια να διοχετεύονται προεκλογικά σε πελατειακές δραστηριότητες, ενώ σημαντικές μεταρρυθμίσεις μπαίνουν στο ράφι για να μην προκληθούν αντιδράσεις από τις θιγόμενες ομάδες. Προς άγραν ψήφων, γίνονται δεσμεύσεις ότι αυθαίρετα κτίσματα θα νομιμοποιηθούν, πρόστιμα θα σβήσουν και μεταθέσεις θα υπογραφούν. Όσο και αν πολλά από αυτά ξεχνιούνται μετά τις εκλογές, ορισμένα πάντα υλοποιούνται ώστε να γίνουν πιστευτές και οι επόμενες υποσχέσεις.

Η εντατικοποίηση των εμπρησμών παράλληλα με την μειωμένη αποτελεσματικότητα του κρατικού μηχανισμού είναι και ο λόγος που –σύμφωνα με την έρευνά μας– στις χρονιές των εκλογών οι καιόμενες δασικές εκτάσεις είναι κατά μέσον όρο τριπλάσιες απ’ ό,τι στις υπόλοιπες. Αναλύοντας τα στοιχεία δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα για την περίοδο 1955 - 2008 προκύπτει ότι κατά τη διάρκεια των 54 αυτών ετών κάηκαν συνολικά 1.900.000 εκτάρια δάσους και από αυτά τα μισά κάηκαν στα 16 έτη που έγιναν εκλογές χωρίς να υπάρχει καμία ουσιώδης διαφορά στα μέσα επίπεδα βροχοπτώσεων και θερμοκρασίας. Μάλιστα, ενώ οι καιόμενες εκτάσεις στην Ελλάδα συνήθως συμβαδίζουν με τις αντίστοιχες στην Ιταλία όπου επικρατούν παρόμοιες περιβαλλοντικές συνθήκες, η συσχέτιση αυτή εξαφανίζεται στις χρονιές εθνικών εκλογών στην Ελλάδα!

Εκλογές χωρίς μεγάλες πυρκαγιές ήταν μόνο αυτές που έγιναν το 1989 - 90 με τις διαδοχικές προσφυγές στην κάλπη και το 1996 όταν προκηρύχθηκαν αιφνιδιαστικά χωρίς να προλάβει να υπονομευθεί η συνοχή του μηχανισμού δασοπυρόσβεσης. Ενας πολύ συντηρητικός υπολογισμός μόνο του οικονομικού κόστους των επιπλέον καμένων εκτάσεων σε χρονιές εκλογών αγγίζει τα 7 δισ. ευρώ για την περίοδο 1955 - 2007.

Μια τεράστια καταστροφή συνέβη το προεκλογικό καλοκαίρι του 2007, όταν η πυρκαγιά στην Ηλεία βρήκε πολλούς κυβερνητικούς υπεύθυνους να μιλούν σε κομματικές συγκεντρώσεις, ο στρατός άργησε πολλές μέρες να κινητοποιηθεί ενδεχομένως και για να μην θυμίσει άλλες εποχές διαφορετικής προεκλογικής «χρησιμοποίησής» του και ο χρόνος των επιτελικών συσκέψεων μοιραζόταν ανάμεσα στις επιχειρησιακές απαιτήσεις της κατάσβεσης και των επικοινωνιακών αναγκών της εκλογικής συγκυρίας.

Πολλοί φοβούνται ότι δεν αποκλείεται να ξαναδούμε να εκτυλίσσεται το ίδιο σενάριο και αυτό το, πιθανότατα προεκλογικό, καλοκαίρι, εκτός και αν κάτι αλλάξει άμεσα και ριζικά. Πέρα από τα επικοινωνιακά ευχέλαια που δύσκολα κλονίζουν την αποφασιστικότητα των εμπρηστών, η κυβέρνηση μαζί με όλα τα κόμματα πρέπει να σχεδιάσει και να εφαρμόσει μια πολιτική αυστηρής επιτήρησης δασικών περιοχών και μόνιμης διαφύλαξης του χαρακτήρα τους. Για να αποδείξει ότι το εννοεί μπορεί να προχωρήσει τώρα σε μαζικές κατεδαφίσεις κτισμάτων που ανεγέρθηκαν στα δάση που κάηκαν σε προηγούμενα έτη. Παράλληλα, για να αποφύγει την προεκλογική συναλλαγή στον αποχαρακτηρισμό δασικών περιοχών μπορεί να διατάξει την παύση έκδοσης των σχετικών αποφάσεων από τώρα έως και δύο μήνες μετά τις εκλογές.

Η ταυτότητα όσων κερδίζουν από τον εμπρησμό των δασών μπορεί εύκολα να εντοπιστεί αν δημοσιεύεται στο Διαδίκτυο ο ονομαστικός πίνακας ιδιοκτητών των δασικών εκτάσεων, καθώς και όλες οι άδειες ανέγερσης που εκδίδονται σε αυτές. Υπάρχει επίσης τρόπος για να μειωθούν τα κίνητρα μελλοντικών εμπρησμών: Οταν καίγεται μια δασική περιοχή για οποιονδήποτε λόγο και αιτία, να επιβάλλεται εισφορά σε όλους τους ιδιοκτήτες των καμένων εκτάσεων ίση με την αξία που θα αποκτούσε η γη εάν οικοπεδοποιείτο. Οποιος δεν θέλει ή δεν έχει να πληρώσει, θα μεταβιβάζει αυθωρεί την έκτασή του υπέρ του Δημοσίου στο πλαίσιο αναγκαστικής απαλλοτρίωσης. Ετσι εξαλείφεται το περιθώριο κερδοσκοπίας των οικοπεδοφάγων και το Δημόσιο θα έχει τόσο την κυριότητα όσο και τα χρήματα για μια πραγματική επανάκτηση του δάσους που τώρα διατυμπανίζει μεν στα λόγια, αλλά σπανίως κάνει και στην πράξη.

Το ερώτημα, βέβαια, είναι γιατί η σημερινή να είναι η πρώτη κυβέρνηση που θα κάνει κάτι τέτοιο και ενδεχομένως το πληρώσει εκλογικά; Το μόνο που μπορούμε να ελπίζουμε είναι ότι καθώς οι πολίτες ενημερώνονται για το πρόβλημα και τη λύση του, η συμπεριφορά τους θα αλλάξει και αυτό θα υποχρεώσει την κυβέρνηση να αναθεωρήσει την επαναλαμβανόμενη ψηφοθηρική αριθμητική.

•Οι κ. Σπύρος Σκούρας και Νίκος Χριστοδουλάκης είναι καθηγητές στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Περισσότερα στοιχεία και στατιστικές πηγές υπάρχουν στην πρόσφατη εργασία των συγγραφέων «Electoral law-bending cycles», 2009.

Δημοσιεύτηκε στις 05-07-2009

ΣυνημμένοΜέγεθος
Image icon 018843_0908242111.jpg0 bytes
Αξιολόγηση: 
0
Η αξιολόγηση σας: Κανένα
0
0 ψήφοι
teaser
Απών/απούσα

από αμέλεια μπαίνουν! τι είναι αυτά που λέτε?!!?!?!?!

http://www.youtube.com/watch?v=ByezFLQXIww

Royaloak
Απών/απούσα

Ο κανόνας λέει διαχρονικά πως φωτιές φουντώνουν όταν από το ένα status quo μεταπηδάμε στο άλλο. Μία κόλαση τέτοια θυμόμαστε όσοι υπήρχαμε τότε,το 1974, λίγο πριν τη μεταπολίτευση... Το 2007 υπήρχε η σκιά της μετάβασης από νεοδημοκρατική σε πασοκική φάση. Το γεγονός ότι μοιραστήκανε στον κατεστραμένο πληθυσμό απ' τις φωτιές τα τριχίλιαρα που εξαγόρασαν ψήφους, ανέτρεψε το τοπίο. Τώρα τι θα γίνει ουδείς ξέρει επακριβώς. Πάντως η μεταπυρική business ή έχει ήδη οργανωθεί ή είναι πάνω στο να οργανωθεί. Ας μην ξεχνάμε ότι ευτυχώς ή δυστυχώς η χώρα μας είναι χώρα της άρπα κόλας. Χώρα χωρίς πρόβλεψη. Δεν θα βρεί την εφαρμογή του αυτό και στη διοργάνωση καταστροφών; Ας το ελπίσουμε. Η άλλη εκδοχή είναι στη χώρα της ανοργανωσιάς και της άρπα κόλας τα μόνα καλοοργανωμένα πράγματα να είναι η αποδόμηση μιας κοινωνίας και η πρόκληση των καταστροφών που την προκαλούν.

Eaglos
Εικόνα Eaglos
Απών/απούσα

ας ψάξει για τους νόμος περί δασών και δασικών εκτάσεων από χούντα και μετά. Θα δεί κάτι περί 10% να χτίσεις σε δάσος, περί βοσκοτόπια και άλλα πολλά. Μετά ας δει τις χρονίες που γινόντουσαν οι πυρκαγιές στην Αττική και ποιές περιοχές καιγόντουσαν σε συνάρτηση με τους νόμους κάθε χρονιάς.

ROKOSTE
Απών/απούσα

Γιατί δεν πήγαμε στη χθεσινή διαμαρτυρία για τις φωτιές;

Δεν μας ενόχλησε ιδιαίτερα το συμβάν;

Γιατί οι πυρόπληκτοι επέδειξαν τέτοια "ψυχραιμία" μετά την ολοσχερή καταστροφή της οικίας τους;

Δεν τους ενόχλησε ιδιαίτερα το συμβάν;

Πλήρης απογοήτευση.. Αυτό που μετέφρασαν τα Μ.Μ.Ε. ως ψυχραιμία δεν ήταν άλλο από την πλήρη απογοήτευση. Έχουμε αποδεχτεί τη μοίρα μας, νιώθουμε ότι ό,τι και να κάνουμε δεν πρόκειται ν ' αλλάξει τίποτα και έχουμε μείνει με τον πόνο, παλεύοντας ο καθένας μόνος του, παραιτημένος των προσπαθειών.

ΔΕΝ υπάρχει πλέον άνθρωπος ευνοημένος από την παρούσα κοινωνική κατάσταση. Αυτοί που έχουμε πρόβλημα με τον τρόπο ζωής, αυτοί που αισθανόμαστε εγκλωβισμένοι σε μία κατάσταση όχι του γούστου μας, αυτοί που ασφυκτιούμε, που αισθανόμαστε ότι δεν μπορούμε να ζήσουμε άλλο έτσι, είμαστε ΟΛΟΙ.

Μένοντας κλεισμένοι στον εαυτό μας, μόνοι μας, αισθανόμαστε ασήμαντοι. Σαν μονάδα αισθανόμαστε μικροί και ανίκανοι να φέρουμε το όποιο αποτέλεσμα. Ο φόβος του καθενός μας για το μάταιο της όποιας προπάθειας έγκειται στο γεγονός ότι αισθανόμαστε μόνοι μας. Δονκιχωτισμός θεωρείται η όποια διαμαρτυρία, "φωνή βοώντος εν τη ερήμω", και είναι ο ΜΟΝΟΣ λόγος που ο καθένας μας δεν την κάνει.

ΟΛΑ εξαρτώνται από τον κοινό θνητό, η δύναμη βρίσκεται στη μονάδα, ανεβάζει-κατεβάζει κυβερνήσεις ο καθένας από μας, αφού το πλήθος... αποτελείται από μονάδες.

Για την αναστροφή της τρέχουσας κατάστασης, χρειάζεται ΜΟΝΟ η μάζωξη των μονάδων.

Εκτός από τον απλό κόσμο που υποφέρει αποκομμένος από το σύστημα έχουμε και ενεργούς πολίτες που, επειδή "ανήκουν" κάπου, μπορούν να διαμαρτύρονται, είναι παρόντες, προσπαθούν. Και ενώ είμαστε πάρα πολλοί, είμαστε τόσο διάσπαρτοι που δεν φαινόμαστε. Άλλοι είναι μέλη περιβαλλοντικων οργανώσεων, άλλοι αντιπολεμικών οργανώσεων, ακόμα και αυτοί που κάνουν ποδηλατοπορείες, όλοι όσοι πρσφέρουν εθελοντικές υπηρεσίες (πυροφύλαξη, καθαρισμό παραλιών κλπ), όλοι μας πολεμάμε κοινό εχθρό: Έγινε δυσβάστακτο το να ζεις.

Αν ενωθούμε όλοι εμείς που ανήκουμε κάπου θα είμαστε πολλοί. Αν δούνε ποσο πολλοί είμαστε και αυτοί που παλεύουν μόνοι τους θα ενωθούν. Αν ενωθούν θα είμαστε ΟΛΟΙ.

quixote
Εικόνα quixote
Απών/απούσα
tkant
Εικόνα tkant
Απών/απούσα

Για να μπορέσουν οι μονάδες να ξεφύγουν από το αίσθημα της ασημαντότητας και της μοναξιάς θα πρέπει -πολύ σωστά αναφέρεις- να ενωθούν. Προϋπόθεση της ένωσης των ανθρώπων για κοινό σκοπό είναι η παιδεία και η γνώση θεσμών Δημοκρατίας. Πράγμα που απουσιάζει στο σημερινό νεοέλληνα.
Απουσιάζει βέβαια επειδή αυτό που ενδιαφέρει τη σημερινή κοινωνία είναι η ανάπτυξη όχι η ευτυχία των ανθρώπων. Επιτυχημένη είναι μια κοινωνία ή κράτος, ή όπως αλλιώς θέλετε να το πείτε, που ευημερούν οι αριθμοί (έχει υψηλό κατά Κεφαλή Εισόδημα, υψηλό Ακαθάριστο Προϊόν, και υψηλούς Ρυθμούς Ανάπτυξης).
Για να επιτευχθεί ένας τέτοιος στόχος πρέπει οι άνθρωποι να παράγουν και να καταναλώνουν. Τα υπόλοιπα δεν ενδιαφέρουν. Και εδώ βρίσκουν περιθώριο ανάπτυξης φαινόμενα όπως η τρομοκρατία των Ειδήσεων (ένας φοβισμένος άνθρωπος είναι εξ' ορισμού πιο καταναλωτικός), οι ανούσιες και σαχλές εκπομπές των πρωϊνάδικων (κι ένας αποβλακωμένος άνθρωπος είναι το ίδιο καταναλωτικός) Επίσης ένας απομονωμένος άνθρωπος είναι ο ιδανικός αφού μπορεί να κατευθύνεται και να χειραγωγείται εύκολα, να αγοράζει τζιπούρες (μεγάλο jeep) ή ότι άλλο για να καλύψει τον κενό και άδειο του εαυτό, τρέμοντας μην μείνει κάποια στιγμή χωρίς να απασχολεί με κάτι το μυαλό του και αντικρίσει σε καμιά γωνιά την ίδια του την ύπαρξη.
Δεν κατεβαίνουμε στο δρόμο να διεκδικήσουμε τα αυτονόητα, ακριβώς γι αυτό το λόγο, επειδή σκεφτόμαστε και δρούμε σαν μονάδες, κοιτάμε το ιδιωτικό συμφέρον το οποίο τυχαίνει να το βάζουμε πάνω από το κοινό καλό. Είμαστε μια μάζα από δειλούς και φοβισμένους ιδιώτες (με την έννοια που έχει σήμερα η αγγλοσαξονική λέξη idiot και που είχε η ίδια η λέξη στον αρχαιοελληνικό κόσμο) κλεισμένους στα σπιτάκια και στα αυτοκινητάκια τους, απαίδευτους και κακομοίρηδες έρμαια των απανταχού πολιτευτών-σωτήρων που υπόσχονται ξανά και ξανά ότι θα κάνουν την Ελλάδα καλύτερη, ανίκανοι να καταλάβουμε ότι ο μόνος που μπορεί να κάνει κάτι για το μέλλον μας είμαστε εμείς οι ίδιοι και μόνο και ότι το μέλλον αυτού του τόπου είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήνουμε στα χέρια των πολιτικάτζαρων.