Άρθρο: Freeday Οι ποδηλάτες της Παρασκευής

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΟΙΚΟ Hμερομηνία : 23-05-11

Freeday: Οι ποδηλάτες της Παρασκευής
Το Freeday, αυτή η τεράστια ποδηλατοπορία της Παρασκευής, μια οικεία εικόνα πια στην Αθήνα, δεν είναι μόδα. Είναι μια διέξοδος και ταυτόχρονα μια πορεία που απαιτεί κάτι: το χώρο των δικυκλιστών στην πόλη.

Της ΝΑΤΑΣΣΑΣ ΜΠΛΑΤΣΙΟΥ
Παρασκευή βράδυ μην κλείσετε ραντεβού στο σταθμό του Ηλεκτρικού στο Θησείο. Αποκλείεται να τον εντοπίσετε ανάμεσα στα εκατοντάδες ποδήλατα που κατακλύζουν την πλατεία Ασωμάτων. Μπορείτε να έρθετε με το ποδήλατό σας για να περιηγηθείτε την Αθήνα, στην πιο εορταστική βραδιά για την πόλη, τη Freeday.

«Οι αλκυονίδες ήρθαν και στεγνώσαμε... Καιρός για περιοχές που βρίσκονται πιο μακριά και είναι λίγο απόμερες, κάπου προς το κέντρο αυτής της αττικής γης. Φύγαμε για «Sweet Waters» (Γλυκά Νερά)…» Κάπως έτσι, ευφάνταστα και αινιγματικά, ανακοινώνεται κάθε Πέμπτη βράδυ στον «τοίχο» της σελίδας του Freeday στο Facebook η ποδηλατοβόλτα της Παρασκευής στις πάνω από 15.000 φίλους της ιστοσελίδας. Την Παρασκευή το βράδυ, στις 9.30, είμαστε κι εμείς εκεί. Η πλατεία Ασωμάτων γεμίζει ασφυκτικά με περισσότερους από 1.000 ποδηλάτες, ένα ετερόκλητο πλήθος από μοναχικούς αναβάτες, οικογένειες, παρέες, ζευγάρια, όλων των ηλικιών, δεινούς ποδηλάτες με σύγχρονο εξοπλισμό, ποδήλατα τύπου BMX για σούζες και ποδήλατα «εποχής», με επιβαίνοντες χωρίς τον παραμικρό εξοπλισμό.

Η ιστορία του Freeday είναι βραχεία, αλλά άκρως ενδιαφέρουσα. «Ημασταν μια παρέα που κάναμε ποδήλατο μόνο για την πλάκα μας, χωρίς να είμαστε αθλητές ή οργανωμένοι αστικοί ποδηλάτες, και πήγαμε σε μια βόλτα που είχε οργανώσει τότε η ποδηλατική ομάδα «Αλητόγατοι». Μας άρεσε, η βόλτα δεν επαναλήφθηκε, κι έτσι μαζευτήκαμε επτά άτομα πριν από περίπου δυόμισι χρόνια και κάθε Παρασκευή βράδυ εξερευνούσαμε την πόλη. Στα τέλη του 2009, όταν μαζευτήκαμε 120 άτομα, μου φαινόταν εξωπραγματικό», θυμάται ο Κωνσταντίνος Παπαμιχελάκης, από τον αρχικό πυρήνα των διοργανωτών. «Κι όταν πια στην τελευταία βόλτα του καλοκαιριού του 2010 γίναμε 1.000, τότε έγινε πραγματικά σουρεαλιστικό».

Εχει γίνει θεσμός

Οταν μια παρέα 7 ατόμων κατορθώνει μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα να φτάσει τα 1.000 άτομα, τότε δεν μπορείς παρά να αναρωτηθείς τι δηλώνει κοινωνικά αυτό το γεγονός. «Υπάρχει πάντα αυτή η σκέψη. Τι θέλουν αυτοί;» λέει ο Κωνσταντίνος. «Εχουμε ακούσει τα πάντα. Δεν είναι πορεία. Δεν είναι διαδήλωση. Δεν είναι διεκδίκηση για ποδηλατόδρομους. Δεν είναι μια κίνηση για να μάθεις να κυκλοφορείς στην πόλη. Δεν έχει άλλες προεκτάσεις. Δεν θέλουμε να μπει ταμπέλα. Κάποιοι θα ισχυριστούν ότι είναι αφελές. Μπορεί να σκεφτούν ότι είναι μόδα, τάση, η υπερβολή του Ελληνα σε καθετί καινούργιο, πάνω απ' όλα όμως, για όλους εμάς, είναι μια βόλτα. Μας ρωτάνε εάν βοηθάει στο μέλλον της ποδηλασίας, όμως όσο το σοβαρεύεις, η αρχική ιδέα χάνεται. Εξάλλου, υπάρχουν πολλές οργανώσεις που σχετίζονται με το ποδήλατο και καλύπτουν όλα τα γούστα. Εμείς πάμε απλώς μια βόλτα».

Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει ότι το Freeday δεν αποτελεί, πέρα από διασκέδαση, μια πραγματική συνεισφορά στην ποδηλασία και την πόλη. Μπορεί να υπερισχύει η αυτοοργάνωση για τον κάθε ποδηλάτη, είτε χρησιμοποιεί το δίκυκλο καθημερινά για τις μετακινήσεις του είτε για τη διασκέδασή του, η βόλτα της Παρασκευής όμως προσφέρει κάτι διαφορετικό.
Η Ασπασία Μίχου, η Αναστασία Τσαρούχα και η Αρετή Μαλιγιάννη, τρεις εργαζόμενες γύρω στα σαράντα, γνωρίστηκαν μέσα από το Freeday. «Ζητάς έναν άλλο τρόπο ζωής στην πόλη σου, σεβασμό στα ποδήλατα που βγαίνουν στο δρόμο, να επιτρέπονται στο μετρό, να φτιαχτούν ποδηλατόδρομοι, δείχνεις ότι υπάρχουν κι άλλα μέσα μεταφοράς, εκμηδενίζεις τις αποστάσεις», λέει η Ασπασία. Για την Αναστασία είναι ένας φθηνός τρόπος διασκέδασης που σε φέρνει σε επαφή με άλλο κόσμο. «Σε όλη τη διαδρομή πιάνεις τη συζήτηση, βλέπεις τον άλλο που ακούει μουσική και τη μοιράζεται μαζί σου με το ηχείο που έχει κρεμάσει από το ποδήλατο.

Ολοι εκδηλώνονται πιο ελεύθερα, πιο ζεστά, πιο ανθρώπινα». «Ξεκίνησα γιατί ήθελα να ασκούμαι χωρίς να πληρώνω και ήξερα ότι σίγουρα θα διασκεδάσω», συμπληρώνει η Αρετή. «Και μετά εξοικειώνεσαι με την πόλη, βλέπεις ότι οι αποστάσεις δεν είναι τρομερές, όπως νόμιζες. Για πρώτη φορά σκέφτομαι ότι μπορώ να πάω από το σπίτι μου στου Ζωγράφου μέχρι τα Πετράλωνα».

Μια πορεία που απαιτεί κάτι

Στη γωνία Ερμού και Ασωμάτων συναντάμε τον Γιάννη Σταματέλο. «Δεν ξέρω αν είναι μόδα ή ανάγκη -η μόδα μάλλον έγκειται στο τι ποδήλατο θα επιλέξεις-, σίγουρα πάντως είναι μια διέξοδος με έναν προορισμό και ταυτόχρονα μια πορεία που απαιτεί κάτι: το χώρο μας στην πόλη», λέει ο Γιάννης, ο οποίος δεν έχει έρθει μόνος του. Μαζί του είναι οι δύο γιοι του, ο Βαγγέλης, 11 ετών, και ο Δημήτρης, 13 ετών, καθώς και ο φίλος του, ο Παναγιώτης Μαυρογιώργης, μαζί με τον δικό του γιο, Γιώργο, 11 ετών. Οι πιτσιρικάδες, που δίνουν το πρώτο τους «παρών» στο Freeday, είναι έκπληκτοι με τον αριθμό των συμμετεχόντων. Κάπου στο Σύνταγμα παίρνουν στροφή προς το αυτοκίνητό τους - 10 χλμ. είναι ό,τι πρέπει για πρώτη φορά. «Μας έβλεπαν πολλοί άνθρωποι που μπορεί να ευαισθητοποιηθούν και να έρθουν μαζί μας», λένε ο Δημήτρης και ο Βαγγέλης, ενώ για τον Γιώργο το μήνυμα ήταν: «Αφήστε μας ήσυχους να κάνουμε ποδήλατο στους κεντρικούς δρόμους». Και όλοι μαζί ονειρεύονται ποδηλατόδρομους, ανάλογα πάρκα και λιγότερα αυτοκίνητα στο κέντρο της πόλης. Το κέρδος για τα παιδιά; «Ξέφυγαν από το Internet και βγήκαν έξω να χαρούν και να κοινωνικοποιηθούν, σε ένα περιβάλλον όχι διαδικτυακό, αλλά πραγματικό», λέει ο Παναγιώτης.

Ξαφνικά, χωρίς να δοθεί κάποιο σύνθημα, ο ένας πίσω από τον άλλο, με φωνές, σφυρίχτρες, καραμούζες και βουβουζέλες, ακολουθούμε την πορεία και χιλιάδες φωτάκια γεμίζουν τον πεζόδρομο της Ερμού καθώς βγαίνουμε στην Πειραιώς. Κάποιοι έχουν αναλάβει το ρόλο των οδηγών -το μόνο στοιχείο κεντρικής οργάνωσης- και εξοπλισμένοι με χαρακτηριστικά φωτάκια θα οδηγήσουν το πλήθος στα Γλυκά Νερά μέσα από την καλύτερη για τις περιστάσεις διαδρομή.

Φτάνοντας στο Σύνταγμα, μια κοριτσοπαρέα φωτογραφίζει τον περαστικό σίφουνα από ποδήλατα σαν να παρακολουθεί παρέλαση, ενώ άλλοι χειροκροτούν. «Πάρε κι εσύ (ποδήλατο), μπορείς», τους φωνάζει κάποιος μέσα από το πλήθος. Οι οδηγοί υπομονετικοί, κανείς δεν παραπονιέται, χωρίς ωστόσο να λείπουν τα ευτράπελα. Κάποιος οδηγός φωνάζει ότι πρέπει να πάει στη δουλειά του, άλλοι κορνάρουν ρυθμικά μέσα από το αυτοκίνητο. Ανηφορίζουμε τη Βασιλίσσης Σοφίας, την Κηφισίας και στρίβουμε στην Εθνικής Αντιστάσεως. Η πόλη φαίνεται διαφορετική, γιορτινή, πάνω στις δύο ρόδες.

Ενα διαφορετικό σύνολο

Οπως όμως συμβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις αυτοοργάνωσης, δεν μπορούν τα πάντα να λειτουργούν στην εντέλεια. Κάπου προς τα Γλυκά Νερά, ο πυρήνας της πορείας χάνεται. Εμείς επιστρέφουμε μόνοι μας από τη Μεσογείων, ανακαλύπτουμε γείτονες και γυρίζουμε όλοι μαζί προς το σπίτι. Με την ομάδα κατακερματισμένη, παρατηρείς περισσότερο πώς κινούνται οι ποδηλάτες εκτός της μάζας. Πολλοί χωρίς φώτα, χωρίς κράνος, οδηγώντας ανάποδα. «Δυστυχώς, δεν υπάρχει ποδηλατική κουλτούρα, και αυτό είναι κάτι που πρέπει να δουλέψουμε. Εδώ το ποδήλατο το βλέπουμε σαν ένα μηχανάκι που δεν το γράφουν», λέει ο Κωνσταντίνος Παπαμιχελάκης. Την επόμενη κιόλας μέρα, στο Facebook ξεκινούν οι αντιπαραθέσεις για το τι συνέβη και η ομάδα διαλύθηκε. «Από τη μια πλευρά υπάρχει μια ελευθερία, από την άλλη ο καθένας πρέπει να αναλαμβάνει πιο ενεργό ρόλο όταν είμαστε τόσο πολλοί. Δεν είναι διοργάνωση ταξιδιωτικού γραφείου, όπου ο καθένας μπορεί να εγείρει απαιτήσεις, όλοι πρέπει να μάθουμε να αυτενεργούμε μέσα στο σύνολο», υποστηρίζουν οι «άτυποι» διοργανωτές.

INFO: Το Freeday ξεκινά κάθε Παρασκευή στις 21.30 από την πλατεία Ασωμάτων, με διαφορετικό κάθε φορά προορισμό. Οι αποστάσεις κυμαίνονται από 30 έως 60 xλμ. και διαρκούν 4 με 5 ώρες. Ο ρυθμός είναι σχετικά χαλαρός, για να μπορούν να ακολουθήσουν όλοι.

www.facebook.com/group.php?gid=49283986544