Επιτρέψτε μου να ζητήσω την γνώμη σας για λογαριασμό ενός φίλου, πού μου είπε την ιστορία του και ζήτησε την γνώμη μου, σαν περισσότερο ασχολουμένου με θέματα οικολογίας…
Ο ίδιος βρίσκεται σε ένα δίλλημα και δυστυχώς, όταν μου είπε την ιστορία του, ούτε εγώ έχω την δυνατότητα να τον συμβουλέψω …αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή…
Πριν μερικά χρόνια ό φίλος λοιπόν αυτός, αγόρασε ένα σπίτι στα βόρεια προάστια με σκοπό να προσφέρει στα παιδιά του μια πιο φυσική ζωή, με περισσότερους ανοιχτούς χώρους και ένα μικρό κηπάκι…
Δεν είχε την οικονομική δυνατότητα να αγοράσει οικόπεδο και ανεξάρτητη μονοκατοικία και έτσι αγόρασε μια μεζονέτα κτισμένη σε ένα συγκρότημα κατοικιών. Εμπρός και πίσω είχε από ένα μικρό κηπάκι, γύρω στα 25 τετραγωνικά , που όμως με χαρά διαμορφώσανε και φυτέψανε και καμαρώνανε να το βλέπουν με τα χρόνια να ωριμάζει. Δεξιά και αριστερά ακουμπούσανε σε άλλα σπίτια και άλλα κηπάκια, αλλά αναγνώριζαν ότι και αυτό πού είχαν ήταν σημαντικό σε σχέση με το διαμέρισμα πού ζούσαν νωρίτερα..
Οι άσπροι μεγάλοι τοίχοι της μπροστινής και της πίσω πλευράς μάζευαν κρύο τον χειμώνα και ζέστη το καλοκαίρι και με την αντηλιά σε στράβωναν όταν καθόσουνα στο κηπάκι. Έψαξαν, ρώτησαν, διάβασαν και έμαθαν ότι υπάρχει η δυνατότητα ακόμα και για ένα σπίτι πού δεν είναι σχεδιασμένο να είναι βιοκλιματικό, να είναι πιο φιλικό με το περιβάλλον, με τρόπο πού θέλει ελάχιστα χρήματα και πολύ υπομονή..
Αν οι μεγάλες επιφάνειες των τοίχων «ντυθούν» με ορισμένα αναρριχητικά φυτά, τα οφέλη μπορεί να είναι πολλαπλά. Υπάρχει ένα φυτό , το σβάιτζ, το οποίο έχει την δυνατότητα να αναρριχάται χωρίς υποστηρίγματα πάνω στον τοίχο, μπορεί να φτάσει σε αρκετά μεγάλο ύψος ώστε να καλύψει όλο το ύψος μιας μονοκατοικίας δύο- τριών ορόφων. Έχει παχύ πράσινο φύλλωμα το καλοκαίρι και μειώνει δραστικά την θερμοκρασία του σπιτιού, σε σημείο να μην απαιτείται κλιματισμός και τον χειμώνα «ρίχνει» τα φύλλα του με αποτέλεσμα να αφήνει το ήλιο να ζεσταίνει τον τοίχο και να μην κρατά υγρασία. Επιπλέον σπάει την άχαρη ασπράδα με τα κλαδιά πού ταξιδεύουν στον τοίχο τον χειμώνα και προσφέρει μια όμορφη πρασινάδα το καλοκαίρι, χωρίς να απαιτεί χρήση ζωτικού χώρου πού τόσο λείπει…
Φύτεψε λοιπόν ο φίλος μια ρίζα σβάιτζ εμπρός και μια πίσω και περίμεναν πολλά χρόνια να μεγαλώσει και να απολαύσουν τα δώρα του…
Όταν έφτασε ο καιρός τα φυτά να «ντύσουν» πλέον όλο τον τοίχο, πριν προλάβουν να χαρούν .… άρχισαν τα προβλήματα…
Έρχεται μια μέρα ο γείτονας, πού τα σπίτια τους ακουμπάνε στο πλάι…
« Το φυτό σου έχει αρχίσει να προχωράει στον τοίχο μου…»
«Ωραία ,» λέει ο φίλος… «Σε λίγο καιρό θα έχετε και σεις την δροσιά του και την ομορφιά του…» και κάνει και το χωρατό « δεν θα σας ζητήσω ανταμοιβή για να το χαίρεστε και εσείς»
«Δεν κατάλαβες… Με ενοχλεί…»
Εμβρόντητος ο φίλος απαντά … «Ε… αφού σε ενοχλεί ότι έρχεται προς την πλευρά σου κόβε το..»
Πέρασε αρκετός καιρός και ο γείτονας δεν έκανε τίποτε για να περιορίσει το φυτό, ψυχράνθηκαν οι σχέσεις, έφυγε ο φίλος διακοπές και όταν γύρισε, αντί για καλωσορίσματα, ο γείτονας τον « άρπαξε από την μούρη»…
- Τι θα γίνει με το φυτό! Μου καταστρέφει τον τοίχο..
- Σου είπα ότι έρχεται από σένα κόφτο.
- Να το κόψεις εσύ, δικό σου είναι εσύ να το περιορίσεις….
Πήρε ανάποδες ο φίλος…. αλλά δεν είπε τίποτα…
Τι θα πει δικό μου, σκέφτηκε. Το φυτό είναι της φύσης . Εγώ απλά το φύτεψα κάποτε. Σαν τον πεύκο πού φύτεψε πριν σαράντα τόσα χρόνια ο μακαρίτης ο παππούς μου στα όρια του οικοπέδου στο εξοχικό… Έχει γούστο να ‘ρθει και εκεί ο γείτονας να μου ζητάει να μαζεύω τις πευκοβελόνες πού πέφτουν στο οικόπεδό του, ή να μου ζητήσει να μην περνούν τα κλαδιά του πεύκου τα όρια των οικοπέδων…
Και οι συκιές στο άλλο όριο… έχει γούστο να ‘ρθει και εκείνος ο γείτονας να μου ζητάει τα ρέστα γιατί τα σύκα που πέφτουν του χαλάνε τα πλακάκια… αμάν ξέχασα...και τα άλλα δένδρα πού είναι κοντά στα όρια… λες να ‘ρθουν οι γείτονες και από εκεί να μου ζητάνε να περιορίσω τις ρίζες γιατί τους ενοχλούν για τον ένα και τον άλλο λόγο… Συμφορά μου… Θα με αναγκάσουν να αποστειρώσω τον χώρο γύρω μου..θα με αναγκάσουν να ζω στην «καθαρή» έρημο πού ζούνε και αυτοί πού η χρησιμότητα του κήπου είναι να βολεύονται τα θηριώδη κλιματιστικά μηχανήματα…
Έφερε ο φίλος συνεργείο με σκάλες, έκοψε τις κλιματσίδες πού πήγαιναν κατά τον τοίχο του γείτονα… Οι σχέσεις ψυχράνθηκαν ακόμα περισσότερο …ένα καλημέρα κάπου κάπου το μούγκριζαν, άν έπεφταν μούρη με μούρη… αλλιώς έκαναν πώς δεν έβλεπαν ο ένας τον άλλο…
Όμως τα φυτά ανέπτυξαν το γενετικό τους κώδικα, πολύ πριν εμείς κόψουμε την γη σε ιδιοκτησίες και οικόπεδα και δεν έχουν μέσα στο DNA τους την πρόβλεψη να αναγνωρίζουν τα όρια της ιδιοκτησίας του «ιδιοκτήτη» τους… εδώ που τα λέμε δεν έχουν ιδιοκτήτη …ακόμα και η έννοια της ιδιοκτησίας τα αφήνει παγερά αδιάφορα….
Έτσι το φυτό, πιστό στις γενετικές του οδηγίες και αδιάφορο για τις δικές μας μικρότητες, ξανααπλώθηκε προς τον τοίχο του γείτονα, εκείνος πάλι δεν έκανε τίποτα να το περιορίσει και όταν απλώθηκε αρκετά… ξανακτύπησε..
- Τι θα γίνει με το φυτό ΣΟΥ…
- Τι θές να γίνει… μου αρέσει και το θέλω...Ότι βγαίνει από την πλευρά σου κόβε το..
- - Δεν είναι δική μου υποχρέωση να το περιορίσω… ούτε μπορώ να ανεβαίνω σε σκάλες ή να πληρώνω μεροκάματα… Μου καταστρέφει το σπίτι μου..αφού ακόμα και όταν το έκοψες ξαναήρθε πρέπει να το βγάλεις… Θέλω να βάψω τον τοίχο και θα πληρώσω παραπάνω για να βγάλω τα υπολείμματα του φυτού… και αν δεν το βγάλεις και ξανανέβει θα έχουμε άσκημα ξεμπερδέματα…. Και τέλος πάντων ΔΕΝ ΕΙΣΑΙ ΚΑΛΟΣ ΓΕΙΤΟΝΑΣ και αυτός δεν είναι τρόπος να συνυπάρχει κάποιος με άλλους…
Προβληματίστηκε ο φίλος μου, τον πάτησε εκεί πού πονάει. Θεωρούσε πάντα ότι οι ενέργειές του και ο τρόπος πού ζει και δρα βοηθάει να υπάρχει ένα καλύτερο μέλλον ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ..Και για τους γείτονες. Όταν πηγαίνει με το ποδήλατο στην δουλειά του όποτε μπορεί, αντί με το αμάξι του, θεωρεί ότι οι άλλοι αναγνωρίζουν στη κίνηση του αυτή και το όφελος πού προσφέρει σε όλους.
Ε… όχι και να είμαι εγώ ο κακός γείτονας…
Έτσι σκέφτεται σοβαρά να κόψει, με πόνο ψυχής τα όμορφα σβάιτζ και να βάλει και μερικά κλιματιστικά, για να μπορεί να σταθεί στο εκτεθειμένο στον ήλιο σπίτι του το καλοκαίρι…
Με την αντηλιά δεν μπορεί να κάνει τίποτε, γιατί ο κανονισμός λέει ότι μόνο άσπρο μπορεί να το ξαναβάψει… θα πάρει και αυτός ένα ζευγάρι ¨επώνυμα¨ γυαλιά ηλίου, ή θα πάψει να κάθεται έξω… με τόση αντηλιά και με το κλιματιστικό μέσα το κηπάκι δεν θα είναι πια δροσερό…
Και ξέρει βέβαια ότι θα είναι πλέον κακός γείτονας ,για όλους τους κατοίκους του λεκανοπεδίου και της γής ολόκληρης, αφού θα καταναλώνει παραπάνω φυσικούς πόρους και θα ρυπαίνει με αέρια θερμοκηπίου για να κλιματίζει το σπίτι του, και …και …και
Αλλά όλοι αυτοί οι πολλοί, δεν του δημιουργούν πρόβλημα και εντάσεις κάθε τόσο…
Ο διπλανός πάντως θα θεωρήσει ότι έκανε ένα βήμα για να γίνει «καλός γείτονας», και ίσως και να σταματήσει να τον ενοχλεί..αν δεν συνεχίσει να «τρώγεται με τα ρούχα» του και να τον ενοχλούν όλα…
Αυτή είναι η ιστορία πού μου διηγήθηκε ο φίλος , φανερά προβληματισμένος, και ζήτησε την γνώμη μου… αλλά δεν ξέρω τι να του πω…
Ετσι, επειδή ξέρω ότι εδώ διαβάζουν πολλοί , πολύ πιο έμπειροι από εμένα και πιθανώς και κάποιοι πού ξέρουν και από νόμους και διατάξεις, γιατί το πράγμα μπορεί να φτάσει και εκεί για τον φίλο μου, θεώρησα καλό να μοιραστώ μαζί σας την ιστορία και να παρακαλέσω για την εμπεριστατωμένη γνώμη σας…
Ευχαριστώ εκ των προτέρων, και για λογαριασμό του φίλου μου…
vang, μάλλον υπερβάλλεις λίγο σε συναισθηματισμό. Δηλαδή μόνο και μόνο επειδή αποφάσισα να βάλω λίγο πράσινο στον κήπο μου, όχι μόνο απαλλάσσομαι ο ίδιος από κάθε ευθύνη θεωρούμενος ευεργέτης της γειτονιάς, αλλά δημιουργώ και υποχρέωση σε βάρος της Πολιτείας να κλαδεύει το φυτό που ο ίδιος φύτεψα;;! Και για να σου φέρω ένα απλοϊκό παράδειγμα για να δεις ότι η πραγματικότητα δεν είναι τόσο απλή: αν εγώ αποφασίσω να φυτέψω στον κήπο μου ένα... μπαομπάμπ (θυμάσαι τον Μικρό Πρίγκηπα;) θα έχω την απαίτηση να ανεχθεί ο γείτονας να τρυπήσει η στέγη του σπιτιού του για να αναπτυχθεί ελεύθερα σε ύψος 12 μέτρων το δεντράκι μου;
Πριν από πολλά χρόνια το πεύκο που είχαμε στον κήπο έγινε φωλιά ποντικιών, τα οποία χρησιμοποιούσαν τα μακριά κλαριά του για να εξακοντίζονται στις στέγες των γειτονικών σπιτιών. Φυσικά, όταν το καταλάβαμε αμέσως κόψαμε όσο ήταν αναγκαίο τα κλαριά του πεύκου για να εμποδίσουμε τις ακροβασίες των ποντικών. Κατά τη γνώμη σου τι έπρεπε να κάνουμε; Να περιμένουμε να διαμαρτυρηθούν οι γείτονες αν έμπαιναν ποντίκια στις κρεβατοκάμαρές τους ή να καλέσουμε την υπηρεσία του Δήμου να τα κόψει αυτή;
Επίσης, να υπενθυμιστεί ότι ο vang μιλούσε για σπίτι με κήπο στα βόρεια προάστεια όπου ακόμα οι κήποι αφθονούν κι όχι για τις γειτονιές της Αθήνας που φυσικά δεν υπάρχει χώρος για κήπο, ώστε να δημιουργηθούν τέτοια προβλήματα.
[quote=podilatofreak
... Δηλαδή μόνο και μόνο επειδή αποφάσισα να βάλω λίγο πράσινο στον κήπο μου, όχι μόνο απαλλάσσομαι ο ίδιος από κάθε ευθύνη θεωρούμενος ευεργέτης της γειτονιάς, αλλά δημιουργώ και υποχρέωση σε βάρος της Πολιτείας να κλαδεύει το φυτό που ο ίδιος φύτεψα;;!...
[/quote]
ΝΑΙ ΑΚΡΙΒΩΣ!!!
Το ίδιο κάνεις όταν πας και φυτεύεις δεντράκια στην ΠΕΝΤΕΛΗ!
Είσαι ευεργέτης του κοινωνικού συνόλου, γιατί προσφέρεις εθελοντική εργασία για καλό σκοπό, πρός όφελος όλων.
Απαλλάσεσαι από κάθε ευθύνη να ξαναπάς να το φροντίσεις, να το κλαδέψεις , να το ποτίσεις κλπ
Και βεβαίως δημιουργείς ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ σε βάρος κάθε σωστής πολιτείας να το φροντίζει, να το κλαδεύει, να το φυλάει κλπ...
Αν τώρα το φυτέψεις στο ΔΙΚΟ σου χωράφι, και το φροντίσεις και το ποτίσεις και το μεγαλώσεις, είσαι ΑΚΟΜΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ευεργέτης και έχεις απαλλάξει την πολιτεία από πολλά τρεξίματα...ας κάνει τουλάχιστον αυτά πού δύσκολα μπορεί να κάνει ένας ιδιώτης ( δενδροκομικές εργασίες ψηλών δέντρων και φυτών)
Αυτά όμως ισχύουν στην πολιτεία πού θα θέλαμε να ζούμε....
Απόδειξη ότι και η δική μας, ζαβή, πολιτεία κάπου αντιλαμβάνεται ότι το φυτό ( το πεύκο π.χ.) στην ιδιοκτησία σου δεν είναι μόνο δικό σου αλλά "ανήκει" στο κοινωνικό σύνολο είναι οι νομικοί περιορισμοί πού έχεις στο να πεις " Δικό μου είναι ! το κόβω!" ...Βέβαια η δική μας ζαβή πολιτεία φορτώνει στους πολίτες πολύ εύκολα υποχρεώσεις και αποφεύγει να αναλάβει οποιεσδήποτε δικές της υποχρεώσεις, σαν τον διάολο το λιβάνι..
Έτσι λοιπόν, αγαπητή μου fodilatofreak.
Ούτε συναισθηματικά το αντιμετωπίζω ούτε απαιτώ από την πολιτεία να επέμβει.
Μια διαπίστωση κάνω. Η διαπίστωση είναι ότι η επικρατούσα λογική, τακτική, ηθική, νομική τάξη, περί δικαίου αίσθημα κλπ όπως θες πες το, δημιουργεί στον ΜΕΣΟ (όχι τον treehuger) κάτοικο της πόλης, σοβαρά αντικίνητρα στο να φιλοξενεί φυτά μεγαλύτερα από πανσέδες στο κηπάκι του...
Ας είναι λοιπόν και τα δέντρα, και τα μεγάλα φυτά παντός είδους, αναρριχητικά ή μη, πλεονέκτημα όσων έχουν την δυνατότητα να έχουν κήπους πού δεν μετρώνται σε τετραγωνικά μέτρα αλλά σε στρέμματα.
Ας είναι και αυτό άλλο ένα καρότο για την θήρευση της "επιτυχίας"...ή...
..όπως ανέφερε στην αρχή της συζήτησης κάποιος φίλος...
...ένας ακόμα λόγος να πάρουμε των οματιών μας και να την κάνουμε από 'δώ το ταχύτερο δυνατό...( αν όχι εμείς ίσως το καταφέρουν τα παιδιά μας...)
...πολλοί παραπάνω το έχουν πει αλλά φαίνεται να το αντιπαρέρχεσαι χωρίς προβληματισμό: ας πούμε ότι υιοθετείς ένα παιδάκι. Η καλή σου πράξη εξαντλείται στην πράξη της υιοθεσίας, στο ότι δηλαδή έδωσες στο παιδί ένα όνομα, οπότε λόγω αυτής σου της ευεργεσίας θα πρέπει το κοινωνικό σύνολο να αναλάβει πλέον τα έξοδα ανατροφής του παιδιού; Περίπου το ίδιο συμβαίνει κι εδώ. Άπαξ και φύτεψες το δεντράκι δεν έχεις πια καμμιά υποχρέωση για τη σωστή του συντήρηση; Μετακυλίεις όλο το βάρος στην κοινωνία επειδή εσύ απλώς είχες την οικολογική έμπνευση; Αν επιμένεις σ' αυτή τη λογική, εγώ θα πρότεινα να χορηγείται αντίστοιχη φοροαπαλλαγή στους επίμονους κηπουρούς για τα έξοδα περιποίησης των φυτών τους και να εξαντλείται εκεί η ευγνωμοσύνη της πολιτείας...:-)
Η λογική σου δείχνει πόσο ξένη μας φαίνεται ως λαός που έχουμε συνηθίσει μόνο να απαιτούμε και ποτέ να προσφέρουμε η ιδέα ότι τα δικαιώματα ή έστω η αξιοποίηση κάποιων δυνατότητων είναι σύμφυτη με τις εντεύθεν γεννώμενες υποχρεώσεις. Δεν μιλάω για υποχρεώσεις χρηματικές έναντι ενός απρόσωπου Κράτους. Μιλάω για αυτονόητες υποχρεώσεις έναντι των συμπολιτών μας που πηγάζουν π.χ. από το δικαίωμα της ιδιοκτησίας ή από τη χρήση ορισμένων ευχερειών (π.χ. καλλιέργεια φυτών στον κήπο), η εκπλήρωση των οποίων συνιστά έμπρακτη εκδήλωση σεβασμού προς τον διπλανό και μας καθιστά υπεύθυνους πολίτες.
Αλλά όλα αυτά προφανώς ωχριούν ως ασήμαντες λεπτομέρειες και υπερβολικές διακρίσεις μπροστά στο απόλυτο ιδανικό της οικολογίας...
Άλλο τα παιδάκια, άλλο τα σκυλάκια, άλλο τα δεντράκια...
Και Βέβαια, αυτός πού υιοθετεί ένα παιδάκι, ας πούμε από την Αφρική ( πού δεν υπήρχε από πριν μέσα στον χώρο μας, όπως το δεντράκι πού φυτέψαμε), επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο με πολλά έξοδα για αυτό το παιδί. Οι φόροι μου θα δαπανηθούν για παιδική χαρά πού θα παίζει, για περίθαλψη, για το σχολείο του μετά, το πανεπιστήμιο κλπ κλπ. Και βέβαια ο θετός γονέας θα αναλάβει τα έξοδα ανατροφής (όπως και ο κηπουρός το πότισμα), αλλά πολλά και μεγάλα άλλα έξοδα τα αναλαμβάνει η κοινωνία σαν σύνολο, μέσα από την οργανωμένη δομή πού λέγεται πολιτεία...
ΚΑτα την άποψή μου, η λογική μου δείχνει ότι η πολιτεία, τις "εντεύθεν γεννώμενες υποχρεώσεις" της πρός το κοινωννικό σύνολο τις έχει γραμμένες εκεί πού δεν πιάνει μελάνι...
Το πράγμα είναι πολύ μεγαλύτερο από τον σεβασμό στον διπλανό και έχει μεγάλη σχέση με τον σεβασμό και στον "παραδιπλανό"
Τέλος κανείς δεν μίλησε για απόλυτα ιδανικά οικολογίας.
Μιλάμε για υποστήριξη, από την πολιτεία πρακτικών και νοοτροπιών πού θα οδηγούν προς περισσότερο αστικό πράσινο.
-Με την ανάληψη από πλευράς της δράσεων (π.χ. δωρεάν περιποίηση πρασίνου πού είναι δύσκολο για τους ιδιώτες όπως ψηλά φυτά και δέντρα)
-Με σαφή καθορισμό του τι είναι ενοχλητικό και τι όχι...
Αλλά τι να λέμε για μια πολιτεία πού ΔΕΝ εκμεταλλεύεται τον άνεμο για παραγωγή ενέργειας, επειδή οι ανεμογεννήτριες στα βουνά " προσβάλουν την αισθητική" κάποιων...
Εδώ βαριέται ο φίλος σου να κλαδέψει ένα φυτό και εσύ ζητάς ανεμογεννήτριες; :P