Η γενική ιδέα του critical mass είναι μία μαζική βόλτα με ποδήλατα, ξεκινώντας από ένα προκαθορισμένο σημείο εκκίνησης κάθε μήνα, μια συγκεκριμένη μέρα. Από εκεί και πέρα, το critical mass αποτελεί μια ελεύθερη έκφραση ποδηλατών, ευπρόσδεκτα είναι και κάθε λογής αυτοκινούμενα με ανθρώπινη δύναμη οχήματα, όπου κάθε συμμετέχων έχει και την δική του ιδέα και σκοπό για αυτή την βόλτα.
Σίγουρα ο σκοπός δεν είναι η ταχύτητα σε μια τέτοια βόλτα, αλλά κυρίως η προβολή του ποδηλάτου. Είναι μια γιορτή για το ποδήλατο στους δρόμους. Δεν προσπαθεί να εναντιωθεί στα αυτοκίνητα, τα λεωφορεία ή τα υπόλοιπα οχήματα που κινούνται, απλά παίρνει το μερίδιό του στο οδόστρωμα από όπου περνάει. Το critical mass ride είναι μια προσπάθεια διεκδίκησης του δικαιώματός μας να χρησιμοποιούμε το δρόμο, αλλά όχι η στέρησή του στους άλλους!
Το critical mass ride δεν έχει οργανωτές, ούτε αρχηγούς. Όποιος είναι μπροστά χαράζει την πορεία που θα ακολουθήσουν οι υπόλοιποι. Σε κάθε πόλη, κάποιοι ποδηλάτες επέλεξαν μια ημέρα και μια ώρα, την κοινοποίησαν και έτσι γεννήθηκε το critical mass ride! Όταν μαζευτεί μια κρίσιμη μάζα ποδηλάτων στον τόπο συνάντησης την ημέρα και ώρα του ραντεβού, τότε το critical mass ride ξεχύνεται στον δρόμο, διεκδικώντας ένα μέρος του.
Για την Αθήνα το critical mass ride έχει σπίτι το Critical Mass .GR το οποίο ενημερώνεται με βόλτες, φωτογραφίες και διάφορα άλλα σχετικά.
Η ιδέα του critical mass ride ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 1992 στο Σαν Φραντζίσκο, όταν στη συνάντηση του San Francisco Coalition αποφάσισαν πως αφού κυκλοφορούν τόσα ποδήλατα στην πόλη αλλά οι συνθήκες είναι τόσο άθλιες, θα έπρεπε να μαζεύονται μια φορά το μήνα και να κάνουν αισθητή την παρουσία τους κάτω από τον αρχικό τίτλο "The Commute Clot".
Το τελικό όνομα "Critical Mass" προήλθε από το ποδηλατικό ντοκιμαντέρ "Return to the Scorcher" όπου παρουσίαζε την διάσχιση διασταυρώσεων σε μεγάλες πόλεις της Κίνας σαν θέμα κρίσιμης μάζας (=critical mass): Όσοι ήθελαν να διασχίσουν μια διασταύρωση περίμεναν μέχρι να μαζευτούν αρκετοί και όταν μαζευόταν μια κρίσιμη μάζα ξεχύνονταν στο δρόμο κλείνοντας και ακινητοποιώντας τους διερχόμενους, μέχρι εκείνοι με τη σειρά τους να μαζευτούν πάλι περισσότεροι και να σπάσουν την μάζα.
Λίγους μήνες μετά ξεκήνησαν σιγά σιγά και σε άλλες πόλεις να γίνονται critical mass rides και το φαινόμενο εξαπλώθηκε πολύ γρήγορα. Μια σελίδα με όλα τα γνωστά mass rides σε όλες τις πόλεις είναι και αυτή www.critical-mass.org απαριθμώντας πάνω απο 400 mass rides στον κόσμο!
Το critical mass ride σε κάθε πόλη είναι διαφορετικό. Υπάρχει μεγάλη διαφορά στο μέγεθος, στην τήρηση του ΚΟΚ, στις αντιδράσεις των οδηγών, ακόμα και στην επέμβαση της αστυνομίας.
Για περισσότερα ιστορικά στοιχεία δείτε κι εδώ Critical Mass From the Inside Out από τον Chris Carlson