Il pirata

Τα παιδικά του χρόνια

Ο Pantani γεννήθηκε στις 13 Γενάρη του 1970, στο Bufalini de Cesena, ένα χωριό κοντά στις ακτές τις Αδριατικής. Ο πατέρας του ήταν υδραυλικός και τα παιδικά του χρόνια ήταν μάλλον φτωχικά. Το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου του το περνούσε με τον παππού του Sotero, τον οποίο και υπεραγαπούσε και μάλιστα λέγεται πως τα λόγια του τον συντρόφευαν ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής του.
Σαν μαθητής ήταν κακός, αλλά ικανός. Όταν κινδύνευε να μείνει μετεξεταστέος στρωνόταν και διάβαζε, καταφέρνοντας να περνάει όλα τα μαθήματα. Αλλά το διάβασμα δεν ήταν το φόρτε του. Η μητέρα του του φώναζε πως θα γίνει ένας "καλός σε τίποτα" και ο παππούς του τον συμβούλευε να επιλέξει κάτι στο οποίο είναι καλός και να του δοθεί με πάθος. Μάλιστα το πρώτο του μεταχειρισμένο ποδήλατο, του το αγόρασε ο ίδιος ο παππούς (κατ' άλλους ο πατέρας του) και ίσως να ήταν αυτή η αδυναμία του προς τον παππού που έσπρωξε τον μικρό Marco να αγαπήσει το ποδήλατο.
Ο Pantani είχε ένα τεράστιο ταλέντο στις ανηφόρες, και ένα τεράστιο ταλέντο στην καρδιά. Το πείσμα. Δεν θα άφηνε κανέναν να μπει μπροστά του, έπρεπε εκείνος να τερματίσει πρώτος... Δεν άργησε να μπει σε ομάδα παίδων, όπου και του έδωσαν την πρώτη του κούρσα, μάρκας Vicini, τις οποίες έδινε η ιταλική ποδηλατική ομοσπονδία. Εκείνο το βράδυ ο μικρός Marco κοιμήθηκε αγκαλιά με την κούρσα, σίγουρος πως η ποδηλασία θα ήταν το δικό του άθλημα. Μάλιστα όσο ήταν αθλητής, έπλενε το ποδήλατό του στην μπανιέρα με το πινέλο, ενώ έκανε κι εκείνος το μπάνιο του. Τόσο πολύ αγάπησε το ποδήλατο του....
Στα 14 του χρόνια πετυχαίνει την πρώτη του νίκη και ένα χρόνο αργότερα ανεβαίνει στην κατηγορία των νέων. Μένει πάντοτε τελευταίος στο γκρούπ του, όσο και να φωνάζει ο προπονητής του, μέχρι που φτάνουν στην ανηφόρα. Τότε αρχίζει την επίθεσή του. Και περνάει την κορυφή πάντα στην πρώτη θέση, προσπερνώντας τους υπόλοιπους σαν να ήταν σταματημένοι...
Παράλληλα προσπαθεί να σπουδάσει ηλεκτρονικός, αλλά χωρίς επιτυχία. Δεν υπάρχει χώρος στο μυαλό του για τίποτα άλλο, εκτός από το ποδήλατο.

Η επιτυχία

Τελικά η μια επιτυχία διαδέχεται την άλλη και ο Pantani γίνεται ολοένα και πιο γνωστός στον κόσμο. Στην καριέρα του (12 χρόνια επαγγελματικής ποδηλασίας) κέρδισε συνολικά 36 φορές, οι μισές από τις οποίες ήταν στο Tour και στον Giro. Πάλεψε με ατυχίες, έμεινε στο κρεβάτι μετά από σύγκρουση με αυτοκίνητο μια ολόκληρη χρονιά με φυσικοθεραπείες ώσπου να καταφέρει να ξανατρέξει και, εκεί που τον είχαν όλοι ξεγράψει, να καταφέρει καινούργιους θριάμβους. Είχε ένα απίστευτο πείσμα και μια ατελείωτη αγάπη για την ποδηλασία.
Αλλά η επιτυχία είναι κάτι που μπορεί εύκολα να καταστρέψει τους ανθρώπους...

Το προφίλ ενός Pantani μέσα από τις εφημερίδες

Ο Marco έτρεχε σαν τρελός με το ποδήλατο, την μηχανή ή με το αυτοκίνητο, έσπρωχνε πάντα τα όριά του, αναζητούσε ολοένα και πιο δυνατές συγκινήσεις. Το σώμα του ήταν γεμάτο από ουλές και σκόρπια τατουάζ. Αυτό έβλεπε ο κόσμος εξάλλου, καθώς σιγά σιγά ο πιτσιρικάς που διασκέδαζε σκαρφαλώνοντας τα βουνά, φτάνοντας σε όρια μαζοχισμού προκειμένου να ξεπεράσει τον εαυτό του, εξαφανιζόταν και την θέση του έπαιρνε ο γυάλινος campione Pantani... Το ξυρισμένο του κεφάλι, το σκουλαρίκι, η μπαντάνα με το σήμα του πειρατή, όλα αυτά τον έκαναν ένα σύμβολο και ο κόσμος τον λάτρεψε. Ο indurain είπε πως μπορεί να υπάρξουν πολύ καλύτεροι αθλητές στο μέλλον, αλλά κανείς δεν θα καταφέρει ποτέ να φέρει τόσους ανθρώπους κοντά στην ποδηλασία, όσους έφερε ο Pantani... Και η αλήθεια είναι πως στην πατρίδα του, είχε τόση φήμη κι αναγνωρισιμότητα όση οποιοσδήποτε ποδοσφαιριστής ή ηθοποιός. Κάθε αγώνας ποδηλασίας έσπρωχνε τους ανθρώπους να παρακολουθούν από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, περιμένοντας τον νέο μεγάλο άθλο του pirata. Όλα αυτά είχαν ένα βάρος όμως, και δεν άργησε αυτή η αγάπη του κόσμου να του ζητήσει ένα τίμημα...

Ο άλλος Pantani

Η δημοσιότητα άρχισε να αλλάζει τον νεαρό αθλητή γιατί σε αντίθεση με το ποδήλατο, δεν μπορούσε να την διαχειριστεί. Πλέον εμφανιζόταν συνεχώς στην τηλεόραση, μεγιστοποιώντας τον μύθο του, μπαίνοντας όλο και πιο βαθιά σε έναν υπερφίαλο αλλά αστραφτερό κόσμο. Μόνο που, όταν μιλούσε για τον πρωταθλητή Pantani, μιλούσε σε τρίτο πρόσωπο. Ο άνθρωπος αυτός, γινόταν κάποιος άλλος, διαφορετικός από τον Marco. Κάτι που τα βαμπίρ οι δημοσιογράφοι χρησιμοποιούσαν καταλλήλως για να πετύχουν τον ευγενή σκοπό τους. Να πουλήσουν περισσότερα φύλλα, να συγκεντρώσουν μεγαλύτερη τηλεθέαση. Ο πρωταθλητής Pantani πουλούσε κι όσο πουλούσε, είχε αξία. Αλλά παράλληλα γινόταν σύμβολο για εκατοντάδες πιτσιρικάδες που σκαρφάλωναν στην σέλα του ποδηλάτου τους και ανέβαιναν τα βουνά, όπως έκανε ο πειρατής τους... Κι όχι ότι ακόμα και τότε, που ο Marco ήταν ένας αυθεντικός ήρωας μιας ολόκληρης χώρας, τότε που ο κόσμος μαζευόταν στα καφενεία για να τον δει να σκαρφαλώνει στις Άλπεις, τότε που το όνομά του γινόταν σύνθημα στα χείλη ενός λαού, όχι πως τότε δεν προσπαθούσαν να τον δαγκώσουν. Αν είχε κερδίσει βαθμολογικά τον Giro και παρόλα αυτά συνέχιζε να παλεύει για να βγει πρώτος, ακόμα και στο τελευταίο ετάπ, τον αποκαλούσαν "κανίβαλο". Γιατί έτσι είναι, ο αθλητής αυτός, που έμενε πάντοτε έξω από τα συνηθισμένα, είχε όσα στοιχεία χρειαζόντουσαν για να τον κατασπαράξουν. Τα πρώτα σκάνδαλα έκαναν σιγά σιγά την εμφάνισή τους, οι έλεγχοι στον Pantani έγιναν πιο συχνοί. Στο δωμάτιο του ξενοδοχείου του έβαζαν κρυφές κάμερες (!), το βράδυ τον ξυπνούσαν στο πατρικό του για να του κάνουν ελέγχους...

Μιλάμε για έναν άνθρωπο που έπρεπε να συναγωνιστεί ανθρώπους που δεν έτρεχαν καθαροί αλλά δεν πιάνονταν, έναν άνθρωπο που έπρεπε να κουβαλήσει στις πλάτες του τις ελπίδες ενός λαού, έναν άνθρωπο δίχως προσωπική ζωή, έναν άνθρωπο που είχε αξία μονάχα όσο προκαλούσε το ενδιαφέρον, ένα παιχνίδι για να κερδίζουν οι έμποροι, οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι... Όσο περισσότερο διαβάζω για τον Pantani, έχω την αίσθηση πως διαβάζω για μια ανθρώπινη πυξίδα που πάλευε να βρεί τον βορά της, έχοντας μετατραπεί σε κάτι που όριζε η δόξα, η φήμη, ο εγωισμός, η δίψα για το κέρδος, η περιέργεια και η ζήλια. Και δεν ήταν όλα τα παραπάνω στοιχεία του δικού του χαρακτήρα. Κάποια είναι δικά μας. Ο Pantani αναγκάστηκε να μετατραπεί σε μια μηχανή γιατί οι θεατές το απαιτούσαν και η μηχανή αυτή έλιωσε τον αθλητή.

Η καταστροφή

Το 1999, στην αυγή του δεύτερου θριάμβου του στον Giro d' Italia, τα αποτελέσματα του αιματοκρίτη του Marco βγήκανε πάνω από τα όρια. Οι ορδές των δημοσιογράφων που τον αποθέωναν πριν από λίγα λεπτά, με το που οσμίστηκαν σκάνδαλο έσπευσαν να τον καταδικάσουν και να τον εξευτελίσουν, να τον γκρεμίσουν, να τον φάνε, να τον διαμελίσουν με αιχμηρά πρωτοσέλιδα. Η δικαιοσύνη του απήγγειλε κατηγορίες για "αθλητική απάτη". Ο Marco έπεσε σε κατάθλιψη. Ο κατήφορος είχε ξεκινήσει κι ο ποδηλάτης Marco Pantani είχε πια ξοφλήσει.
Ο μοναδικός τρόπος να βγει από αυτή την κατάσταση ήταν το ποδήλατό του. Έτρεξε σε κάποιους αγώνες και το 2000 τερμάτισε μπροστά από τον Armstrong σε κάποια ετάπ. Το 2003 βγήκε πια, 14ος στον Giro. Αλλά όλα αυτά τα χρόνια η ζωή του είχε αλλάξει. Clubs, παραισθήσεις και ναρκωτικά ρούφαγαν από τον αθλητή το καλύτερο μέρος του εαυτού του. Χώρισε με την δανέζα φίλη του με την οποία ήταν χρόνια μαζί, ενώ παράλληλα δεν κατάφερε να συμπεριληφθεί στην ομάδα του Ulrich για να τρέξει στο Tour.
Εκείνη την περίοδο, τόσο πολύ είχε χαθεί, που νοσηλεύτηκε σε μια κλινική στην Πάντοβα, με ειδίκευση στις νευρολογικές παθήσεις. Ακόμα και οι φίλοι δεν ήξεραν τι συνέβαινε. Ο Marco κλεινόταν ολοένα και περισσότερο στον εαυτό του και πάλευε με τους δαίμονές του. Πήρε εξιτήριο από την κλινική και μια συνταγή για αντικαταθλιπτικά, αλλά πια, δεν είχε μείνει τίποτα από τον ποδηλάτη Marco Pantani. Στην τελευταία συνέντευξη που έδωσε, τον Σεπτέμβριο του 2003, δήλωσε πως "ο πρωταθλητής που κάποτε ήμουν δεν έχει καμία σχέση με αυτό στο οποίο κατάντησα. Κι αν ο κόσμος ακόμα με χειροκροτεί δεν είναι από πραγματική αγάπη. Έχουν απλά ανάγκη από μια προσωπικότητα".
Και αυτό ήταν. Αλλά όχι στον κόσμο του ποδηλάτου, στον κόσμο τον δικό μας, της καθημερινότητάς μας. Δυο φορές πήγε στην Κούβα για αποτοξίνωση, ενώ ένα ταξίδι για μια κλινική απεξάρτησης στην Βολιβία ήταν προγραμματισμένο δυο εβδομάδες μετά τον θάνατό του...
Στα 34 του γενέθλια, ένας φίλος του, ιδιοκτήτης ενός club διοργάνωσε μια γιορτή για τον Marco. Στην μέση της γιορτής, μπροστά σε όλους, έβγαλε ένα σακουλάκι με κοκαΐνη και κατευθύνθηκε στην τουαλέτα. Όλοι κατάλαβαν πως αυτή θα ήταν μια από τις τελευταίες φορές που θα τον έβλεπαν.

Το τέλος

Στις 14 Φλεβάρη 2004, ο Marco βρισκόταν νεκρός στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου. Αιτία του θανάτου του ήταν ένα υγρό που μαζεύτηκε στους πνεύμονες και τον εγκέφαλό του και η επίσημη αιτία θανάτου του ήταν "δηλητηρίαση από κοκαΐνη".
Δίπλα στο κρεβάτι του βρέθηκε το διαβατήριό του, μέσα στο οποίο ο Marco είχε γράψει: "Έμεινα μόνος. Κανένας δεν μπόρεσε να με καταλάβει. Ούτε ο κόσμος του ποδηλάτου, ούτε καν η ίδια η οικογένειά μου." Κι έγραψε και για την πρώην φίλη του λόγια αγάπης για να ολοκληρώσει αυτό που σε εμάς έμεινε σαν την τελευταία του κραυγή αγωνίας "θέλω να πάω στην Βολιβία να σταματήσω αυτή την εξάρτηση, θέλω να κόψω από αυτόν τον κόσμο. Θέλω να ανέβω ξανά στο ποδήλατό μου."

Το τελευταίο αντίο στον Marco το έδωσαν 20.000 άνθρωποι που τον συντρόφευαν στην τελευταία του κούρσα, μήκους 2χλμ, μέχρι την εκκλησία του San Giacomo, την ίδια εκκλησία στην οποία είχε βαπτιστεί. Εκείνη την ημέρα η οικογένειά του έχασε το παιδί της αλλά η Ιταλία θρηνούσε για έναν από τους σημαντικότερους αθλητές της...

Υ.Γ. Είναι πολύ εύκολο να αντιγράφεις την αιτία θανάτου ενός ανθρώπου από το internet και να τον καταδικάζεις, αλήθεια!, πολύ πιο εύκολο από το να προσπαθείς να τον καταλάβεις... Δεν μου μένει η χρήση των αναβολικών από την ιστορία της ζωής του, δεν μου μένει ο θάνατος από κοκαΐνη (περιττό να αναφέρω πως και τα δύο τα κατακρίνω, εξάλλου, κοιτάξτε που οδηγούν τον άνθρωπο), μου μένει το ταλέντο ενός ανθρώπου που ανέβαινε τις ανηφόρες σαν να ήταν μηχανή και ο τρόπος με τον οποίο εμείς φτιάχνουμε ήρωες και μετά πέφτουμε πάνω τους να τους κατασπαράξουμε. Αυτό προσπάθησα να μεταφέρω και εδώ, όσο μπορούσα, γιατί δεν γίνεται να διηγηθεί κανείς την ιστορία ενός ανθρώπου σε μια σελίδα...
Ο Pantani και κάθε Pantani είναι δημιούργημα και θύμα δικό μας.

Στον tomac

Πηγές
Marco Pantani - The legend of a tragic champion. John Wilcockson. Velopress 2005
Marco Pantani - Il pirata. Τηλεταινία - ντοκυμαντέρ της RAI